26 Haziran 2016 Pazar

XML Nedir?

4.2.4 XML


XML internet üzerinden veri transferi için geliştirilmiş bir metin işaretleme dildir. Yapı olarak HTML ile kardeştir. Ancak işlevsel olarak önemli farklılıklar vardır. HTML web sayfasının görünümü ile ilgilidir. XML ise verilerin sağlıklı olarak iletilmesinden sorumludur. Her ikisi de Standart Genelleştirilmiş İşaretleme Dili (Standard Generalized Markup Language–SGML)’nin birer alt kümesidir. SGML International Standards Organization(ISO) tarafından 1986 yılında kabul edilmiş ve onaylanmış bilgi-yönetimi standardıdır.

XML, HTML ile pek çok açıdan benzerlik gösteren bir işaretleme dilidir. Verinin tanımlanması ve tarif edilmesi için kullanılır. HTML’deki yapının aksine XML’de kullanılacak olan etiketler önceden tanımlı değildir. Yani bir XML dokümanının yapısı tamamıyla kullanıcı tarafından oluşturulur. Verinin tarif edilmesi için Doküman Tipi Deklarasyonu(Document Type Declaration-DTD) adı verilen yapılar kullanılmaktadır. XML ve DTD’nin birlikte kullanılması ile dokümanlar kendini tarif eden bir yapı halini alırlar. XML ve HTML arasındaki en belirgin fark XML’in verinin kendisiyle ilgilenmesi HTML’nin ise verinin sunumuyla ilgilenmesidir. Buna bağlı olarak HTML dokümanları veriye ilişkin şekillendirme bilgilerini içerirken XML dokümanları ise verinin tanım bilgilerini içermektedir. XML’in tasarım amaçlarından biri de verinin taşınmasıdır. Bahsedilen bu özellikleri incelendiğinde XML’in pek çok önemli işlevi yerine getirdiği görülmektedir.






Burada önemli bir nokta olarak XML’i HTML’nin yerine geçecek bir dil olarak düşünmek yerine HTML’in tamamlayıcısı olacak olan bir dil şeklinde düşünmek daha uygundur. Günümüz bilişim dünyasına bakacak olduğumuzda XML’in her alanda karşımıza çıktığını görmekteyiz. Bu nedenle XML’i bir anlamda geleceğin web dili olarak tanımlamak mümkündür. XML kod örneği Şekil 4.3’te verilmiştir[17].

XML Kod Örneği
Şekil 4.3. XML kod örneği.


Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013


Kaynaklar:

[17]http://www.bilisimterimleri.com/bilgisayar_bilgisi/bilgi/34.html (12 Şubat 2012).

CSS Nedir?

4.2.3 CSS

Basamaklı Stil Şablonları ya da Basamaklı Biçem Sayfaları (Cascading Style Sheets-CSS), HTML’ye ek olarak metin ve format biçimlendirme alanında fazladan olanaklar sunan bir web teknolojisidir.


CSS





İnternet sayfaları için genel geçer şablonlar hazırlama olanağı verdiği gibi, bağımsız olarak harflerin stilini, yani renk, yazı tipi, büyüklük gibi özelliklerini değiştirmek için de kullanılabilir. Bu tekniğin en önemli özelliği kullanımındaki esnekliktir.
Bir web sayfası içerisinde birbiriyle uyumlu birkaç renk ve birkaç yazı tip kullanılır ve bunları her sayfada ayrı ayrı tekrar belirtmek yerine CSS yardımıyla bir sefer tanımlayıp bütün Web sayfalarında ortak olarak kullanılabilir. Böylece sayfaların hafızadaki boyutu epey küçüldüğü gibi güncelleme yapmak da kolaylaşır.

CSS kodları, HTML kodlarının içine yazılabildiği gibi harici bir CSS dosyası oluşturularak da işlem yaptırılabilir. Türüne göre <body> veya <head> bölümlerinde yer alabilirler. Ayrıca <link rel="stylesheet" type="text/css" href="style.css" /> koduyla CSS dosyası çalışma sayfasına eklenebilir. Böylece tek CSS dosyası ile tüm web sitesi şekillendirilebilir[16].


Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013


Kaynaklar:

[16] http://tr.wikipedia.org/wiki/Cascading_Style_Sheets (12 Şubat 2012).

HTML Nedir?

4.2.2 HTML

HTML günümüzde internet üzerinde veri paylaşımı için kullanılan en yaygın metin tabanlı dildir. HTML, bir programlama dili olarak tanımlanamaz. Zira HTML kodlarıyla kendi başına çalışan bir program yazılamaz. Ancak bu dili yorumlayabilen programlar aracılığıyla çalışabilen programlar yazılabilir. Programlama dili denilememesinin nedeni tam olarak budur. Temel gereği yazı, görüntü, video gibi değişik verileri ve bunları içeren sayfaları birbirine basitçe bağlamak, buna ek olarak söz konusu sayfaların web tarayıcısı yazılımları tarafından düzgün olarak görüntülenmesi için gerekli kuralları belirlemektir.

1980 yılında CERN'de görevli olan Tim Berners-Lee, CERN araştırmacılarının bilgilerini ve dokümanlarını birbirleriyle paylaşabilmeleri için bir sistem olması gerektiğine inanıyordu. Bu yüzden prototip olarak ENQUIRE isimli sistemi önerdi.1989 yılına gelindiğinde internet tabanlı sistemin ilk temellerini yine aynı isim Tim Berners Lee attı.1990 yılında HTML işaretleme dilini geliştirmesinden sonra World Wide Web(WWW) sistemini kurmuştur. Bu şekilde CERN'de bilgi paylaşımını kolaylaştırma amacı doğrultusunda ortaya çıkan HTML günümüzde hayatımızın vazgeçilmezi olan internetin başlıca temelini oluşturmuştur[15].





En Basit HTML Kodu
Şekil 4.2.HTML kod örneği.






HTML aslen bir metin işaretleme dilidir. Web sayfasına eklenen metinlerin boyutlandırılması, renklendirilmesi ve konumlandırılması gibi tasarım amaçlı işlerin yapılabilmesini sağlar. Biçimlendirilmek istenen yazı HTML etiketleri(tagları) arasına yazılır. Şekil 4.2’de basit bir HTML kod örneği verilmiştir. Web sayfasına eklenmek istenen resim video kullanıcı formu gibi elemanlar HTML etiketleri aracılığıyla çağrılırlar. HTML sadece biçimlendirme ve görüntüleme ile ilgilidir. Kullanıcılarla etkileşim kurmaz, sabittir. Bu dille oluşturulan bir sayfanın kullanıcılar ile etkileşim kurabilmesi için HTML etiketlerinin JavaScript, AJAX, PHP, ASP gibi yazılımlar ile ilişkilendirilmiş olması gerekmektedir. Bu şekilde hazırlanmış web sayfaları artık statik olmaktan çıkar ve DHTML(Dinamik HTML) sayfa olarak nitelendirilirler. Bu sayfalar kullanıcılar ile sunucu bilgisayarı arasında bilgi alışverişinin sağlıklı bir şekilde gerçekleşebilmesini sağlarlar. HTML’nin kullanıcıların ihtiyaçlarını karşılayamaması, görsel açıdan zayıf olması, her tarayıcılarda farklı yorumlanması ve yavaş çalışması gibi nedenlerden dolayı geliştirilmesine ihtiyaç duyulmuştur. Bu ihtiyaç doğrultusunda yapılan çalışmalar sonucunda Genişletilebilir Zengin Metin İşaret Dili (Extensible HyperText Markup Language- XTHML) geliştirilmiş ve bu dil Geniş Dünya Ağ Konsorsiyumu (World Wide Web Consortium- W3C) tarafından standartlaştırılmıştır.


Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013


Kaynaklar:

[15] http://tr.wikipedia.org/wiki/HTML (12 Şubat 2012).