e-öğrenme/uzaktan eğitim kavramlarının geliştirilmesi ile eğitim tek bir yerle (okulla) sınırlı olmaktan kurtarılmıştır. Böylelikle eğitim almak isteyen ama çeşitli nedenlerden dolayı (sağlık sorunları, yoğun iş hayatı, uzak mesafeler vs.) eğitim kurumuna devam edemeyen insanlar ile daha geniş bir kitleye eğitim vermek isteyen ama yüksek maliyetler yüzünden (eğitim verilecek yere yapılması gereken binalar, bu binalarda çalıştırılacak personelin giderleri, vs.)bunu gerçekleştiremeyen eğitimciler ve eğitim kurumları için alternatif bir eğitim öğretim olanağı sunulmuştur. Geliştirilen yeni teknolojiler ile sanal ortamda bir okulun verebileceği kalitede, hızlı ve verimli eğitim alınabilmektedir. Bilgisayar teknolojisiyle sanal ortama taşınan okul, ders içerikleri ile birlikte çok önemli bir sorunu da yanında getirir. Öğrencilerin kayıt işlemleri, onlara ait bilgilerin saklanması, derslerin ne sıra ile verileceği, sınavların nasıl yapılacağı ve değerlendirileceği, derse katılımın nasıl takip edileceği, derslerini sanal ortama taşımak isteyen bir eğitimcinin veya eğitim kurumunun üstesinden gelmesi gereken sorunlardır. Bu sorunları aşmak için programcılar, tüm dünyada Öğrenme Yönetim Sistemi (LMS) olarak anılan yazılımları geliştirmişlerdir.
Öğrenme Yönetim Sistemi eğitim amaçlı hazırlanmış bir ders içeriğinin sanal ortamda öğrencilere verilmesini sağlayan, öğrencilerin derse devam durumu, başarı düzeyi gibi konularla ilgili istatistik tutan yönetim yazılımlarıdır. Bu yazılımlar web sayfası şeklinde dizayn edilmişlerdir. Sisteme ulaşmak isteyen bir öğrencinin yapması gereken tek şey bilgisayarını açıp web tarayıcısına ilgili sayfanın internet adresini girmektir. Aynı durum eğitmen ve site yöneticileri için de geçerlidir. Bu açıdan hem öğretmenler hem de öğrenciler için çok büyük kolaylık sağlarlar.
LMS’lerin temel amacı, öğrenim/öğretim programlarının yönetimini kolaylaştırmaktır. LMS’ler, öğrencilere öğrenim gelişimini planlamak, arkadaşlarıyla iletişim kurmak ve birlikte çalışmayı sağlayarak yardımcı olurken yöneticiler için kurumsal olarak hedeflenen öğrenime ulaşmak için müfredatları ve ders programlarını sağlamak, plan, etkinlik gibi bilgilerle ders materyalini öğrencilere ulaştırmak, öğrenci katılımını izlemek, analiz etmek ve raporlamakta yardımcı olmaktadır(Bayram vd., 2009).
LMS’ler tüm bu işleri yapabilecek pek çok özellikle donatılmıştır. Hepsinin kendine göre bir veri bankası bulunur. Öğrenci, öğretmen ve dersler ile ilgili bilgiler burada tutulur. Kullanıcıların karşılıklı iletişim kurabilecekleri forum sayfaları, bazılarında görüntülü iletişim olanağı, video ve ses dosyalarını kullanabilme olanağı, sınavların uygulanmasını kolaylaştıran sınav modülleri, öğrenci durumunu gösteren istatistiksel grafik üniteleri, anket programları ve daha pek çok özellik ile birlikte okuldan farksızdır.
Böyle bir sistemi kurmak ve çalıştırmak istendiğinde iki ayrı seçenekle karşılaşılır. Bunlardan ilki lisans ücretini ödeyerek satın alınacak bir LMS çözümüdür. Burada sistem ile ilgili her şey üretici firma tarafından karşılanır. Kullanıcıya da sadece sistemi kendi amaçları doğrultusunda kullanmak düşer. Bunun haricinde kullanıcıların programla ilgili yapabilecekleri değişiklikler üretici firmanın izin verdiği sınırların dışına çıkamaz. Ayrıca yapılacak güncellemeler ya da sisteme eklenmek istenen özellikler için de ekstra ücret ödenmesi gerekebilir. İkinci seçenek ise açık kaynak kodlu LMS programlarını kullanmaktır. Bu programlar internetten ücretsiz olarak temin edilebilirler. Verdikleri hizmet, ticari amaçlı programlarla aynıdır. Ancak bu tür yazılımlar önemli bir farkla ticari olan LMS’lerden ayrılır. Açık kaynak kodlu yazılımlarda kullanıcılar program kodlarına istedikleri gibi müdahale etme, değiştirme ve geliştirme olanağına sahiptirler. Ayrıca bu tarz programların geniş bir geliştirici kitlesi olduğu için sürekli ve ücretsiz güncelleme olanağı bulunmaktadır. Bundan dolayı açık kaynak kodlu LMS’ler her geçen gün daha çok kullanılmakta ve önemi artmaktadır.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:
Bayram, F., İbili, E., Hakkari, F., Kantar, M. ve Doğan, M., 2009, E-Üniversite: SCORM Uyumlu Modüler Öğrenim Yönetim Sistemlerinin Yükseköğretimde Kullanımı. Akademik Bilişim’09 -XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 11-13 Şubat 2009 Harran Üniversitesi, Şanlıurfa.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
