Uzaktan Eğitim Nedir Tam Olarak?

UZAKTAN EĞİTİM

2.1 Uzaktan Eğitim Nedir?

Öğrenci ve öğretmenin, eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için, öğretim materyalinin sunulabileceği uygun bir sınıf ortamının bulunması gerekir. Sınıf ortamı, öğrenci ve öğretmen arasında yüz yüze iletişimin kurulmasını ve bilginin sağlıklı bir şekilde aktarılmasını sağlar. Öğrenci, öğretmenle aynı fiziksel ortamda değilse, yüz yüze iletişim olanağı ortadan kalkar. Bu durumda eğitime devam edilebilmesi için, öğretmen ve öğrenci arasındaki bilgi aktarımı uzak mesafe iletişim araçları ile sağlanır. Bu araçlar zamanın şartlarına göre çeşitlilik gösterir. Önceleri; posta, radyo, televizyon gibi iletişim araçları ile yapılan bilgi aktarımı, internet teknolojisi ile farklı boyutlara taşınmıştır. İnternet, bilgisayar kullanıcılarına, bilgi paylaşımını etkileşimli bir şekilde gerçekleştirme olanağı sunmuştur. Kullanılan teknoloji ne olursa olsun temel hedef, eğitim kurumunun bulunduğu yerden uzaktaki insanlara da eğitim-öğretim hizmeti verebilmesidir. Uzaktan eğitim kavramı bu temel hedef üzerine kurulmuştur.

Özgün bir tanım yapmak gerekirse uzaktan eğitim; en yalın tanımıyla öğretici ve öğrencilerin aynı fiziksel ortamı paylaşmaksızın hatta bazı çalışmalarda aynı zaman dilimini de paylaşmadıkları, teknolojik araçların işe koşulması yoluyla eğitim-öğretim-öğrenim çalışmalarının belirli bir program çerçevesinde sürdürülebilmesidir[1].

Uzaktan eğitimde amaç daha geniş kitlelere eğitim hizmeti sunmak; eğitimde fırsat eşitliğini sağlamaktır. Geleneksel eğitim yöntemlerinde olduğu gibi, organize edilmiş bir yapıya sahiptir ve teknolojik olanaklardan sonuna kadar faydalanan bir eğitim planlıdır. Geleneksel eğitimden farkı; öğrenciye, öğretmenle aynı ortamda bulunmaksızın eğitim alma olanağı sunmasıdır. Buna ek olarak öğrenci, daha önceden filme alınmış dersleri sonradan tekrar tekrar izleme olanağına da sahiptir. Bu sayede zaman kısıtlamasından da kurtulmuş olur; istediği eğitimi eşzamansız(asenkron) olarak da alabilir.

En geniş tanımıyla uzaktan eğitim geleneksel öğrenme-öğretme yöntemlerindeki sınırlılıklar nedeniyle sınıf içi etkinliklerin yürütülme olanağı bulunmadığı durumlarda eğitim çalışmalarını planlayanlar ve uygulayanlar ile öğrenenler arasında iletişim ve etkileşimin özel olarak hazırlanmış öğretim üniteleri ile çeşitli ortamlar yoluyla belirli bir merkezden sağlandığı bir öğretim yöntemidir [2].



Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013

Kaynaklar:
[1]    Gülnar, B., Bilgisayar ve İnternet Destekli Uzaktan Eğitim Programlarının Tasarım, Geliştirme Ve Değerlendirme Aşamaları (Suzep Örneği), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 19, 259-271, (2008)

[2]    Kazu,Y. İ., Özdemir, O., 2002, Teknik Öğretmen Adaylarının Uzaktan Eğitimle İlgili Görüş ve Beklentileri (Fırat Üniversitesi Örneği) Fırat Üniversitesi Enformatik Bölümü, XI. Eğitim Bilimleri Kongresi,Yakındoğu Üniversitesi Lefkoşa, KKTC. (23-26 Ekim 2002).

Uzaktan Eğitim Nasıl Yapılır?

Öğrenci ile öğretmenin aynı fiziksel ortamda bulunma olanağının olmadığı durumlarda eğitim faaliyetlerinin devam edebilmesi, bu durumdaki öğrencilere eğitim hizmetlerinin götürülebilmesi için “uzaktan eğitim” yönteminin kullanılması gerekir. Uzaktan eğitim; öğrenci ve öğretmen arasında bilgi alışverişinin sağlanabileceği, iletişime olanak veren bir platform üzerinden yapılır.

İlk zamanlarda uzaktan eğitim çalışmalarının yürütülebilmesi için gerekli iletişim mektupla yapılıyordu, iletişim platformu olarak sadece posta hizmetleri kullanılmaktaydı. Öğrenciler ders notlarını ve diğer evraklarını posta yoluyla alıyorlardı ve uzaktan eğitim sadece birkaç tane eğitimcinin kişisel çalışmaları ile yürütülüyordu. Bu eğitim şeklinin insanların hayatlarında önemli bir boşluğu doldurduğunun anlaşılması üzerine, mektupla uzaktan eğitim, kurumsallaşma yoluna gitmiştir. Mektupla eğitim veren ilköğretim, lise, üniversite seviyesinde kurumlar açılmıştır. Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimine bakıldığında; uzaktan eğitim kurumlarının, gelişen teknoloji ile radyo ve televizyon üzerinden yapılan eğitim yayınları desteğinde, verdikleri eğitimlerin kalitesini ve etki alanını arttırdıkları söylenebilir. Buraya kadar anlatılan yöntemlerle yapılan uzaktan eğitim hizmeti şu şekilde verilir:

i) Eğitim materyalleri (kitaplar, ders notları, vs.) öğrencilere posta yoluyla ya da varsa bulundukları şehirlerdeki bürolar aracılığıyla ulaştırılır.
ii) Öğrenciler dersleri bu notlardan ve kurumun yaptığı radyo ya da televizyon yayınlarında takip ederler.
iii) Öğrenciler, eğitim veren kurumun belirleyeceği yer ve zamanlarda sınavlara tabi tutulurlar.
iv) Eğitim süresi biten ve başarılı olan öğrencilere eğitim veren kurumun yetkisi çerçevesinde diploma veya sertifika verilerek eğitim süreci tamamlanır.

Bu eğitim şekli her ne kadar özellikle çalışmak zorunda kalan insanların eğitim ihtiyaçlarını büyük ölçüde karşılasa da, eğitim açısından üç önemli eksiği vardır. Birincisi; öğrencinin öğretmenle sınıfta olduğu gibi iletişim kurma olanağı yoktur. Kitap ve ders notları haricindeki, radyo veya televizyon üzerinden yapılan eğitim çalışmaları, belirli saatlerde yayınlanan programlar halinde sunulmaktadır. Bu programları takip eden bir öğrenci ise, anlatılan dersi izlemekten ve kendince not tutmaktan başka bir şey yapamaz; soru sorma imkanı yoktur. İkinci olarak, aldığı dersin yayınlanma saatini kaçıran bir öğrencinin bun telafi etme şansı çok azdır. Kurum tekrar yayını yapıyorsa o yayını beklemek zorundadır. Bunun haricinde eğitim yayınları bazı kayıt cihazları ile kaydedilip onlardan tekrar tekrar faydalanabilse de herkesin kayıt yapma imkanı olmayabilir. Üçüncü önemli eksiklik ise uygulamalı derslerin (laboratuar ya da atölye çalışmaları) uzaktan eğitim ile verilememesidir. Tüm bu eksikliklerine rağmen uzaktan eğitim, özellikle okula gitme imkanı olmayan insanların eğitim ihtiyaçlarını büyük oranda karşılamış; eğitim hizmetlerinin yürütüldüğü ülkelerin ücra köşelerine de ulaştırılmasında önemli bir rol oynamıştır.

Buraya kadar anlatılanlar yakın zamana kadar uygulan klasik uzaktan eğitim faaliyetlerinin kısa bir açıklaması mahiyetindedir. Günümüzde iletişimin belkemiği haline gelmiş olan internet teknolojisi ile web sayfaları üzerinden her çeşit veri aktarımı mümkün olmaktadır. Buna bağlı olarak uzaktan eğitim hizmetleri artık, web sayfaları üzerinden verilmektedir. Verilen eğitimle ilgili ders içerikleri bir web editör programı yardımıyla hazırlanan web sayfası vasıtasıyla yayınlanarak öğrencilere ulaştırılır. Gelişen web teknolojileri bu ders içeriğinin hareketli resim, animasyon, ses ve video gibi bileşenler içermesine; ders içeriğinin öğrencilerle etkileşim kurarak konuların interaktif olarak öğretilmesine olanak sağlar. Ayrıca web üzerinden canlı video bağlantıları, video konferanslar ve sanal sınıflar gibi etkileşimli görsel sunum imkanları ve chat/sohbet odaları sayesinde karşılıklı anlık iletişim imkanı gibi pek çok olanak internet üzerinden öğrencilere sunulabilmektedir. Ders içeriklerinin hazırlanması, dağıtılması ve tekrar kullanımı amacıyla geliştirilen SCROM standardı ile sanal ortamda eğitim süreci büyük ölçüde rayına oturmuş; kargaşa ve karışıklık ortadan kalkmıştır. Ayrıca uzaktan eğitim için geliştirilmiş; portal mantığıyla bir web sayfası gibi çalışan ve bu tezin temel konusu olan LMS (Learning Management System) programları sayesinde, bildiğimiz anlamda klasik okul sistemi tüm teşkilatıyla sanal ortama taşınmıştır. Okul yönetimi ve öğrenci işleri gibi idari faaliyetler, sınavlar, ders içerikleri, sanal sınıflar, öğrenci istatistikleri, vb. tüm işlemler sanal ortamda yapılır hale gelmiştir.Uzaktan eğitim, normal eğitim gibi kurumsaldır ve sistematik çalışır. Öğrencilere aynı normal okullarda olduğu gibi derslere devam zorunluluğu getirilebilir. Uzaktan eğitimin farkı ders içeriklerinin tekrar kullanılabilmesi sayesinde, öğrencinin kendi evindeki ya da uygun başka bir yerdeki bilgisayardan (yakın gelecekte mobil cihazlar üzerinden) istediği bir vakitte sisteme girip eğitim faaliyetine katılma imkanının olmasıdır. Eğitimi veren kurum, gerektiğinde zaman ve mekan sınırlaması getirebilir (özellikle canlı ders anlatımları, video konferans gibi uygulamalar ile final sınavlarının yapılmasında).

Uzaktan eğitim, bilgisini paylaşmak ya da satmak isteyen kişiler tarafından da kullanılabilir. Bu işi yapmak isteyenler kendi kişisel web sayfaları üzerinden, kendi çabalarıyla bir web sayfası oluşturarak ya da bir LMS programı kullanarak bilgi ve deneyimlerini paylaşabilir ya da ücret mukabilinde satabilirler. Bu durumda verilen eğitim hizmetinin özel ders vermekten farkı yoktur. Uzaktan eğitim, eğitim kurumları ve bireysel girişimcilerle hedef kitleyi oluşturan öğrenciler arasındaki mesafeyi kapatır; hem kişilere hem de kurumlara uzak yerlerdeki insanlara eğitim hizmeti götürme ve etki alanını genişleterek daha çok kişiye zahmetsizce ulaşma imkanı sağlar. Bununla beraber uzaktan eğitim, özellikle kurumlar için pahalı altyapı gereksinimleri ve konusunda uzman teknik personel istihdamı gibi çözülmesi zaman alan sorunları da yanında getirmektedir.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Uzaktan Eğitim Nedir?

Öğrenci ve öğretmenin, eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için, öğretim materyalininin sunulabileceği uygun bir sınıf ortamının bulunması gerekir. Sınıf ortamı, öğrenci ve öğretmen arasında yüz yüze iletişimin kurulmasını ve bilginin sağlıklı bir şekilde aktarılmasını sağlar. Öğrenci, öğretmenle aynı fiziksel ortamda değilse yüz yüze iletişim olanağı ortadan kalkar. Bu durumda eğitime devam edilebilmesi için, öğretmen ve öğrenci arasındaki bilgi aktarımı uzak mesafe iletişim araçları ile sağlanır. Bu araçlar zamanın şartlarına göre çeşitlilik gösterir. Önceleri; posta, radyo, televizyon gibi iletişim araçları ile yapılan bilgi aktarımı, çağımızın son icadı olan internet ile farklı boyutlara taşınmıştır. İnternet teknolojileri; kullanıcılarına, bilgi paylaşımını etkileşimli bir şekilde (interaktif olarak) gerçekleştirme olanağı sunmuştur. Kullanılan teknoloji ne olursa olsun temel hedef, eğitim kurumunun bulunduğu yerden uzaktaki insanlara da eğitim-öğretim olanağı sunabilmesidir. Uzaktan eğitim kavramı bu temel hedef üzerine kurulmuştur.

Uzaktan eğitimde amaç daha geniş kitlelere eğitim hizmeti sunmak; eğitimde fırsat eşitliğini sağlamaktır. Geleneksel eğitim yöntemlerinde de olduğu gibi, organize edilmiş bir yapıya sahiptir; teknolojik imkanlardan sonuna kadar faydalanır. Verilen eğitim planlıdır. Geleneksel eğitimden farkı; öğrenciye, öğretmenle aynı ortamda bulunmaksızın eğitim alma olanağı sunmasıdır. Buna ek olarak öğrenci, daha önceden filme alınmış dersleri sonradan tekrar tekrar izleme imkanına da sahiptir. Bu sayede zaman kısıtlamasından da kurtulmuş olur; istediği eğitimi eşzamansız(asenkron) olarak da alabilir.(Arslan, 2010)

Uzaktan Eğitimin Tarihçesi
Her ne kadar kesin bir başlangıç tarihi belirlenemese de uzaktan eğitim uygulamalarının organizasyonel bir yapıda kullanımına 19. yüzyılda rastlanmaktadır. Özetle maddeler halinde inceleyecek olursak, uzaktan eğitim uygulamalarının tarihsel gelişimini aşağıdaki şekliyle sıralamak mümkündür:

1. 1728: İlk uzatan eğitim çalışması Boston gazetesinde “Steno Dersleri” ile başlamıştır.
2. 1833: İsveç Üniversitesinde Hanımlara “Mektupla Kompozisyon Dersleri” verilmiştir.
3. 1840: Stenografi eğitimcisi olan Isaac Pitman İngiltere Bath’da mektupla steno öğretmeye başladı. Pitman genellikle ilk modern eğitimci olarak bilinir.
4. 1892: Chicago Üniversitesi’nde ilk Mektupla Eğitim Bölümü açılmıştır.
5. 1898: İsveç’te kurulan ve uzaktan eğitimde dünyanın önde gelen kurumlarından olan “Hermands” kurulmuştur. Bu kurumda dil eğitimi yapılmıştır.
6. 1906: Yazışmalı İlköğretim ABD’de başlamıştır.
7. 1919: ABD’de ilk eğitim ile ilgili radyo istasyonu kurulmuştur.
8. 1920: ABD’de 176 tane eğitim amaçlı radyo istasyonu kurulmuştur.
9. 1923: ABD’de Mektupla Lise Eğitimi başlamıştır.
10. 1932-1937: ABD eğitim televizyonu yayınları IOWA Üniversitesi’nde başlamıştır.
11. 1939: Fransa’da savaş yıllarında uzaktan eğitim ile öğrencilerin eğitimi sağlanmıştır.
12. 1960: İngiltere’de ilk açık öğretim veren üniversite olan “British Open University” açılmıştır (Wikipedia)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

http://tr.wikipedia.org
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Uzaktan Eğitim

İçinde bulunduğumuz çağda, bir toplumun, uluslar arası alandaki yerini ve etkinliğini belirleyen en önemli faktör, bireylerinin sahip olduğu eğitim düzeyidir. Günümüzde “gelişmiş ülkeler” olarak nitelendirilen devletlerin ortak özelliği, iyi eğitim almış insanlardan oluşan bir tabana sahip olmalarıdır. Bu taban, onların nitelikli işgücü kaynağını oluşturur. Bu ise, düşünce, sanat, bilim, teknoloji ve ekonomi alanlarında gelişimin sürekliliğini sağlar.

Gelişmek isteyen bir toplumun bireylerini eğitmesi şarttır. Gelişmiş ülkeler tarih boyunca bu konu üzerinde titizlikle ile durmuşlar, sadece insanlarına eğitim vermekle kalmayıp, eğitim kalitesini ve olanaklarını da sürekli arttırmaya çalışmışlardır. Yüzyıllar boyunca uygulanan klasik eğitimi (okuldaki sınıflarda verilen dersler) gelişen teknolojiden de faydalanarak devamlı desteklemişlerdir. Bu gelişim uzun bir süreç içinde gerçekleşmiştir. Günümüz toplumu, tarım çağından endüstri çağına kadar birçok büyük değişiklikten geçmiş ve “bilgi çağı” olarak nitelendirilen döneme girmiştir (Reigeluth,1995).
Bilginin paylaşımı ve insanlara ulaştırılması ile ilgili ilk gelişme matbaanın icadı ile yaşandı. Bu makine, kitapların kolay ve hızlı bir şekilde çoğaltılmasını sağladı. Kitapların bol ve ucuz oluşu insanların bilgiye ulaşmasını hızlandırdı. Yine matbaanın icadı ile gazete, dergi gibi sürekli yayınlar toplum hayatına girdi. Bilginin herkese ulaşmasını ve iletişimin artmasını sağladı. Bu bağlamda matbaa makinelerinin icadı o günden bu güne kadar alınan yolun ilk adımı oldu.

Bugün bilgisayarın ve internet teknolojilerinin geliştirilmesi ve günlük hayatta kullanılması toplum üstünde matbaa makinesinin yaptığı etkiyi tekrarladı. İnsanlık önüne yeni bir çağ açtı. Şu an bilgi çağını yaşamaktayız. Bilgi ve iletişimi, hız ve kapasite bakımından akıl almaz boyutlara ulaştıran, insanları dünya çapında birbirine bağlayan internet artık hayatımızın vazgeçilmezi olmuştur. Bilgisayar ve internet teknolojilerinden devlet kurumları ve özel şirketler de faydalanmaktadırlar. Artık pek çok şeyin internetten yapılır hale geldiği görülmektedir.

Tüm bunlardan eğitim sektörü de etkilenmiştir. Çeşitli üniversiteler ve diğer eğitim kurumları resmi yazışmaları, duyuruları internet üzerinden yapmaya başlamışlar, sadece yazışma ile kalmayıp bilimsel konferans ve diğer akademik çalışmalarını da internet üzerine taşımışlardır. İnternet teknolojileri, yıllardan beri uygulanmakta olan uzaktan eğitim sistemini de etkilemiş ve sunduğu yeni olanaklar sayesinde bu sistem önünde yeni ufuklar açmıştır. e-öğrenme adı verilen yeni bir kavram ortaya çıkmıştır. Artık insanlar internet aracılığıyla, evlerinden ayrılmadan istedikleri eğitimi alma olanağına kavuşmuşlardır.
Uzaktan eğitimin internet üzerinden yapılmaya başlanması, öğretmen, öğrenci ve ders materyalinin bir araya getirilerek eğitimin yapılmasını sağlayan sanal ortamların tasalanmasını zorunlu kılmıştır. Bu amaçla çeşitli programlar yazılmıştır. Bu programlar Öğrenme Yönetim Sistemleri (LMS-Learning Management Systems) ortak adıyla anılmaktadır. Bu programların pek çok çeşidi bulunmaktadır. Bazıları ticari amaçlı olup lisans ücreti ödemek şartı ile kullanılabilir. Bununla birlikte ticari amaç gütmeyen, ücretsiz açık kaynak kodlu LMS yazılımları da bulunmaktadır. Özellikle açık kaynak kodlu yazılımlar üniversiteler için ayrı bir öneme sahiptir. Uzaktan eğitimin/e-öğrenmenin geleneksel öğrenme ortamlarına göre en büyük avantajı olan maliyet, açık kaynak kodlu yazılımların diğer artıları ile birlikte büyük ölçüde ortadan kalkmaktadır. e-öğrenmenin hızla gelişimi için açık kaynak kodlu yazılım kullanımının yaygınlaşması eğitsel kalitenin ve öğretim araçlarının gelişimini sağlamış ve bundan sonra da sağlayacaktır (Aydın ve Biroğul, 2008).

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

Aydın, C.Ç. ve Biroğul, S., 2008, E-Öğrenmede Açık Kaynak Kodlu Öğretim Yönetim Sistemleri ve Moodle. Bilişim Teknolojileri Dergisi, Cilt:1, Sayı: 2, Mayıs 2008.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Reigeluth, M.C. (1995). Educational Systems Development and Its Relationship to ISD, In Anglin G.J. (Eds.), Instructional Technology Past Present, and Future. Libraries Unlimited, Inc, Colorado.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------