Uzaktan Egitimin Bir Avantajı Var mı

2.5 Uzaktan Eğitimin Avantajları

Uzaktan eğitim kavramı 200 yıldan beri var olmasına karşın gerçek anlamı ve etkinliği ancak içinde bulunduğumuz çağda anlaşılabilmiştir. Bazı zorluklardan dolayı bir öğretim kurumuna devam edemeyen insanlarının uzaktan eğitim kurumlarına yönelmeleri, uzaktan eğitim için bir talep patlamasına yol açmıştır. Bu eğitim, günümüzde her kesimden insanın rağbet göstermesi ile önemli bir sistem haline gelmiştir. Son zamanlarda, birçok yüksek öğretim kurumları bünyelerinde uzaktan eğitim merkezleri açmışlar ve örgün eğitim programlarını uzaktan eğitim sistemine uyarlamaya başlamışlardır. Özellikle internet teknolojilerinin eğitim/öğretim için gerekli olan bilgi transferini kolaylaştırmış olması, insanların bu eğitim sistemini tercih etmeleri için temel neden olmuştur. Uzaktan eğitim, örgün eğitime nazaran hem eğitim veren kurum için hem de bu hizmetten faydalanmak isteyen insanlar için pek çok avantajlar sumaktadır. Bunlar şöyle sıralanabilir.

1- Artan öğretim fırsatları,
2- Farklı coğrafik konumlarda daha fazla kişiye ulaşarak, gereken öğretimin zamanında verilmesi,
3- Çok farklı yerlerde olabilen konu uzmanlarına, gerçek zamanda erişim,
4- Öğretim ortam ve metotlarında artan esneklik,
5- Öğretmen ve öğretim kaynaklarının paylaşımındaki artış,
6- Öğrencinin çalıştığı yerde eğitilmesinin sağlanması ile artan üretkenlik,
7- Öğrenci yolculukları ve masraflarında azalma,
8- Öğretim ortamı ile gerçek çalışma ortamı arasındaki farklılığın azalması,
9- Öğretim masraflarında önemli ölçüde azalma,
10- Öğrencilerin derslere erişimini kolaylaştırma,
11- Bilgiye erişimin hızlanması ve kolaylaşması,
12- Öğretim materyalinin dağıtımının hızlanmasıdır[4].

Uzaktan eğitim sisteminde üretilen ders materyalleri standardize edilmiştir.  Bunun üç faydası vardır. Birincisi, bir kurumda üretilen ders içeriğinin aynı standardı kullanan diğer eğitim kurumları arasında paylaşılabilir ve sorunsuz olarak kullanılabilir olmasıdır. Bu sayede ilgili materyalin hazırlanması için harcanan zamandan tasarruf sağlanır. İkincisi, standart bir paket haline getirilmiş olan ders içeriğinin bir sonraki eğitim dönemlerinde de kullanılabilir olmasıdır.

Dijital ortamda üretilen materyal için  yazılım sürümü haricinde eskime yıpranma gibi sorunlar olmadığından bir kez üretilen içerik tekrar tekrar kullanılabilir. Üçüncüsü ise bilgisayar ortamında üretilen içeriğin yeni gelişmelere, güncel olaylara uygun olarak değiştirilmesi, yenilenmesi veya geliştirilmesinin mümkün olmasıdır. Bu iş için yazılan tasarım programları eğitimcinin ders içeriğini geliştirmesi için gerekli olan esnekliği ve olanağı sağlar. Yine aynı şekilde geliştirilen bu içerik standart bir paket haline getirilebilir.

Ders içeriklerinin yenilenebilir, yinelenebilir ve taşınabilir olması uzaktan eğitimin eğitimciler için sunduğu en önemli avantajdır. Aynı durum eğitim hizmetini alan kişiler için de geçerlidir. Eğitim aldıkları kurumun sitesinden ders içeriklerini bilgisayarına indirebilir, dilerse akıllı cep telefonu ya da tablet bilgisayar gibi taşınabilir araçlar yardımıyla istediği zaman istediği yerde konu tekrarı yapabilir. Uzaktan eğitimin temel amacı ve en önemli avantajı zamandan ve mekandan bağımsız bir şekilde eğitimin yapılabilmesidir.

Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013

Kaynaklar:

[4]    http://lms.firat.edu.tr  (10 Ocak 2012).

Uzaktan Eğitim Nasıl Uygulanır

2.4 Uzaktan Eğitim Nasıl Yapılır?

Öğrenci ile öğretmenin aynı fiziksel ortamda bulunma olanağının olmadığı durumlarda eğitim faaliyetlerinin devam edebilmesi, bu durumdaki öğrencilere eğitim hizmetlerinin götürülebilmesi için “uzaktan eğitim” yönteminin kullanılması gerekir. Uzaktan eğitim; öğrenci ve öğretmen arasında bilgi alışverişinin sağlanabileceği, iletişime olanak veren bir platform üzerinden yapılır.

 İlk zamanlarda uzaktan eğitim çalışmalarının yürütülebilmesi için gerekli iletişim mektupla yapılıyordu, iletişim platformu olarak sadece posta hizmetleri kullanılmaktaydı. Öğrenciler ders notlarını ve diğer evraklarını posta yoluyla alıyorlardı ve uzaktan eğitim sadece birkaç tane eğitimcinin kişisel çalışmaları ile yürütülüyordu. Bu eğitim şeklinin insanların hayatlarında önemli bir boşluğu doldurduğunun anlaşılması üzerine, mektupla uzaktan eğitim, kurumsallaşma yoluna gitmiştir. Mektupla eğitim veren ilköğretim, lise, üniversite seviyesinde kurumlar açılmıştır. Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimine bakıldığında; uzaktan eğitim kurumlarının, gelişen teknoloji ile radyo ve televizyon üzerinden yapılan eğitim yayınları desteğinde, verdikleri eğitimlerin kalitesini ve etki alanını arttırdıkları söylenebilir. Buraya kadar anlatılan yöntemlerle yapılan uzaktan eğitim hizmeti şu şekilde verilir: 

i) Eğitim materyalleri (kitaplar, ders notları, vs.) öğrencilere posta yoluyla ya da varsa bulundukları şehirlerdeki bürolar aracılığıyla ulaştırılır.
ii) Öğrenciler dersleri bu notlardan ve kurumun yaptığı radyo ya da televizyon yayınlarında takip ederler.
iii) Öğrenciler, eğitim veren kurumun belirleyeceği yer ve zamanlarda sınavlara tabi tutulurlar.
iv) Eğitim süresi biten ve başarılı olan öğrencilere eğitim veren kurumun yetkisi çerçevesinde diploma veya sertifika verilerek eğitim süreci tamamlanır.

Bu eğitim şekli her ne kadar özellikle çalışmak zorunda kalan insanların eğitim ihtiyaçlarını büyük ölçüde karşılasa da, eğitim açısından üç önemli eksiği vardır. Birincisi; öğrencinin öğretmenle sınıfta olduğu gibi iletişim kurma olanağı yoktur. Kitap ve ders notları haricindeki, radyo veya televizyon üzerinden yapılan eğitim çalışmaları, belirli saatlerde yayınlanan programlar halinde sunulmaktadır. Bu programları takip eden bir öğrenci ise, anlatılan dersi izlemekten ve kendince not tutmaktan başka bir şey yapamaz; soru sorma olanağı yoktur. İkinci olarak, aldığı dersin yayınlanma saatini kaçıran bir öğrencinin bunu telafi etme şansı çok azdır. Kurum tekrar yayını yapıyorsa o yayını beklemek zorundadır. Bunun haricinde eğitim yayınları bazı kayıt cihazları ile kaydedilip onlardan tekrar tekrar faydalanabilse de herkesin kayıt yapma olanağı olmayabilir. Üçüncü önemli eksiklik ise uygulamalı derslerin (laboratuar ya da atölye çalışmaları) uzaktan eğitim ile verilememesidir. Tüm bu eksikliklerine rağmen uzaktan eğitim, özellikle okula gitme imkanı olmayan insanların eğitim ihtiyaçlarını büyük oranda karşılamış; eğitim hizmetlerinin yürütüldüğü ülkelerin en uzak bölgelerine de ulaştırılmasında önemli bir rol oynamıştır.

Burada vurgulanmak istenilen durum, yakın zamana kadar uygulan klasik uzaktan eğitim faaliyetlerinin kısa bir açıklamasıdır. Günümüzde iletişimin vazgeçilmezi olan internet teknolojisi ile web sayfaları üzerinden her çeşit veri aktarımı mümkün olmaktadır. Buna bağlı olarak uzaktan eğitim hizmetleri artık, bu sayfalar üzerinden verilmektedir. Verilen eğitimle ilgili ders içerikleri bir editör programı yardımıyla hazırlanan web sayfasından yayınlanarak öğrencilere ulaştırılır. Gelişen internet teknolojileri bu ders içeriğinin hareketli resim, animasyon, ses ve video gibi bileşenler içermesine; ders içeriğinin öğrencilerle etkileşim kurarak ve konuların interaktif bir şekilde öğretilmesine olanak sağlar. Bu eğitim sisteminde, web üzerinden canlı video bağlantıları, video konferanslar ve sanal sınıflar gibi etkileşimli görsel sunumlar vardır. Ayrıca chat/sohbet odaları sayesinde karşılıklı anlık iletişim gibi pek çok olanak internet üzerinden öğrencilere sunulabilmektedir. Ders içeriklerinin hazırlanması, dağıtılması ve tekrar kullanımı amacıyla geliştirilen SCROM standardı ile sanal ortamda eğitim süreci büyük ölçüde düzene kavuşmuştur. Böylece uzakta eğitim sistemlerinde kargaşa ve karışıklık ortadan kalkmıştır. 

Uzaktan eğitim, normal eğitim gibi kurumsaldır ve sistematik çalışır. Öğrencilere aynı normal okullarda olduğu gibi derslere devam zorunluluğu getirilebilir. İnternet üzerinden yapılan uzaktan eğitimin en önemli farkı ders içeriklerinin tekrar kullanılabilmesidir. Öğrenciler kendi evlerinden ya da uygun başka herhangi  bir yerden bilgisayar veya mobil cihazlar üzerinden istediği zaman sisteme girip, eğitim faaliyetine katılabilirler. Ayrıca canlı ders anlatımları, video konferans uygulamaları ve final sınavlarının yapılması gibi durumlarda, eğitimi veren kurum, gerektiğinde zaman ve mekan sınırlaması getirebilir. 

Uzaktan eğitim, eğitim kurumları ve bireysel girişimcilerle hedef kitleyi oluşturan öğrenciler arasındaki mesafeyi kapatır; hem kişilere hem de kurumlara uzak yerlerdeki insanlara eğitim hizmeti götürme ve etki alanını genişleterek daha çok kişiye zahmetsizce ulaşma olanağını sağlar. Bununla beraber uzaktan eğitim, özellikle kurumlar için pahalı altyapı gereksinimleri ve konusunda uzman teknik personel istihdamı gibi çözülmesi zaman alan sorunları da yanında getirmektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere bu eğitim şeklinin avantajlarının yanında bazı dezavantajları da vardır. 

Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013

Türkiye'de İlk Uzaktan Eğitim Calışmaları

2.3 Ülkemizde Uzaktan Eğitim

Türkiye’de uzaktan eğitim ilk olarak 1927 yılında eğitim sorunlarının görüşüldüğü bir toplantıda ele alınmış fakat sadece fikir bazında kalmış ve uygulamaya geçirilememiştir. Konu ile ilgili tartışmalar 1950’li yıllara kadar devam etmiştir. Türkiye’de uygulanan uzaktan eğitimin tarihi gelişimi ise aşağıdaki gibi sıralanabilir.


i) 1927: Dönemin Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati tarafından konunun tartışılması,
ii) 1956: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Banka Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsünde başlaması,
iii) 1961: Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde Mektupla Öğretim Merkezi kurulması,
iv) 1966: Mektupla Öğretim Merkezi’nin genel müdürlük olması,
v) 1975: Yay-Kur eğitimleri ile uzaktan eğitim çalışmalarının geliştirilmesi,
vi) 1978: Açık üniversite kurulmasına karar verilmesi,
vii) 1981: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’nin açılması,
viii) 1981: Anadolu Üniversitesi TRT işbirliği ile okul televizyonu kullanılarak eğitim vermeye başlanması,
ix) 1992: Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde Açıköğretim Lisesi’nin açılması,
x) 1998: ODTÜ’de İnternet ile Eğitim kullanılarak IDEA Paketi uygulamasının başlatılması[3].

Ülkemizde uzaktan eğitim düşüncesi, cumhuriyetin ilanından kısa bir süre sonra ortaya atılmış olmasına rağmen bu yönde çalışmalara 1950’li yıllardan sonra başlanabilmiştir. İlk olarak mektupla başlayan uzaktan eğitim çalışmaları Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi’nin açılması ve TRT’nin altyapısının kullanılması ile radyo ve televizyon üzerinden devam etmiştir. 1998 yılında ODTÜ’nün başlattığı çalışma ile internet ortamına taşınan uzaktan eğitim, bugün pek çok üniversitenin kendi bünyelerinde başlattıkları uzaktan eğitim programları ile başarılı bir şekilde devam etmekte ve gelişim sürecini sürdürmektedir.

Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013

Kaynaklar:

[3]    http://tr.wikipedia.org/wiki/Uzaktan_eğitimin_tarihsel_gelişimi. (10 Ocak 2012)

Uzaktan Eğitimin Tarihi

2.2 Uzaktan Eğitimin Tarihçesi

Her ne kadar kesin bir başlangıç tarihi belirlenemese de uzaktan eğitim uygulamalarının organize bir yapıda kullanımına 18. yüzyılda rastlanmaktadır. Özetle maddeler halinde incelenirse; uzaktan eğitim uygulamalarının tarihsel gelişimini aşağıdaki şekliyle sıralamak mümkündür:

i) 1728: İlk uzaktan eğitim çalışması Boston gazetesinde “Steno Dersleri” ile başlamıştır.
ii) 1833: İsveç Üniversitesinde Hanımlara “Mektupla Kompozisyon Dersleri” verilmiştir.
iii) 1840: Stenografi eğitimcisi olan Isaac Pitman İngiltere Bath’da mektupla steno öğretmeye başladı. Pitman genellikle ilk modern eğitimci olarak bilinir.
iv) 1892: Chicago Üniversitesi’nde ilk Mektupla Eğitim Bölümü açılmıştır.
v) 1898: İsveç’te kurulan ve uzaktan eğitimde dünyanın önde gelen kurumlarından olan “Hermands” kurulmuştur. Bu kurumda dil eğitimi yapılmıştır.
vi) 1906: Yazışmalı İlköğretim ABD’de başlamıştır.
vii) 1919: ABD’de ilk eğitim ile ilgili radyo istasyonu kurulmuştur.
viii) 1920: ABD’de 176 tane eğitim amaçlı radyo istasyonu kurulmuştur.
ix) 1923: ABD’de Mektupla Lise Eğitimi başlamıştır.
x) 1932-1937: ABD eğitim televizyonu yayınları IOWA Üniversitesi’nde başlamıştır.
xi) 1939: Fransa’da savaş yıllarında uzaktan eğitim ile öğrencilerin eğitimi sağlanmıştır.
xii) 1960: İngiltere’de ilk açık öğretim veren üniversite olan “British Open University” açılmıştır[3].

Bu tarihsel sıralamadan da görüldüğü gibi uzaktan eğitim; ilk olarak, kişisel gelişim sürecinde insanlara meslek kazandırmak amacıyla uygulanmaya başlanmıştır. Bireysel çabalarla başlayan uzaktan eğitim çalışmaları, zamanla önemli eğitim kurumlarında kendine yer edinmiş; mektupla öğretim şeklinde verilen eğitimler, zamanın teknolojik olanakları ile radyo ve televizyondan da faydalanılarak daha geniş kitlelere ulaşmıştır. İngiltere’de British Open University’in açılmış olması, insanların bu eğitim türüne ne kadar ilgi gösterdiğinin; bu eğitim şeklinin toplumda önemli bir boşluğu doldurduğunun kanıtıdır. Önceleri mektupla başlayan, radyo ve televizyon yayınları ile etki alanının genişleterek devam eden uzaktan eğitim çalışmaları, bugün internet üzerinden devam etmektedir.



Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013

Kaynaklar:

[3]    http://tr.wikipedia.org/wiki/Uzaktan_eğitimin_tarihsel_gelişimi. (10 Ocak 2012)

Uzaktan Eğitim Nedir Tam Olarak?

UZAKTAN EĞİTİM

2.1 Uzaktan Eğitim Nedir?

Öğrenci ve öğretmenin, eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için, öğretim materyalinin sunulabileceği uygun bir sınıf ortamının bulunması gerekir. Sınıf ortamı, öğrenci ve öğretmen arasında yüz yüze iletişimin kurulmasını ve bilginin sağlıklı bir şekilde aktarılmasını sağlar. Öğrenci, öğretmenle aynı fiziksel ortamda değilse, yüz yüze iletişim olanağı ortadan kalkar. Bu durumda eğitime devam edilebilmesi için, öğretmen ve öğrenci arasındaki bilgi aktarımı uzak mesafe iletişim araçları ile sağlanır. Bu araçlar zamanın şartlarına göre çeşitlilik gösterir. Önceleri; posta, radyo, televizyon gibi iletişim araçları ile yapılan bilgi aktarımı, internet teknolojisi ile farklı boyutlara taşınmıştır. İnternet, bilgisayar kullanıcılarına, bilgi paylaşımını etkileşimli bir şekilde gerçekleştirme olanağı sunmuştur. Kullanılan teknoloji ne olursa olsun temel hedef, eğitim kurumunun bulunduğu yerden uzaktaki insanlara da eğitim-öğretim hizmeti verebilmesidir. Uzaktan eğitim kavramı bu temel hedef üzerine kurulmuştur.

Özgün bir tanım yapmak gerekirse uzaktan eğitim; en yalın tanımıyla öğretici ve öğrencilerin aynı fiziksel ortamı paylaşmaksızın hatta bazı çalışmalarda aynı zaman dilimini de paylaşmadıkları, teknolojik araçların işe koşulması yoluyla eğitim-öğretim-öğrenim çalışmalarının belirli bir program çerçevesinde sürdürülebilmesidir[1].

Uzaktan eğitimde amaç daha geniş kitlelere eğitim hizmeti sunmak; eğitimde fırsat eşitliğini sağlamaktır. Geleneksel eğitim yöntemlerinde olduğu gibi, organize edilmiş bir yapıya sahiptir ve teknolojik olanaklardan sonuna kadar faydalanan bir eğitim planlıdır. Geleneksel eğitimden farkı; öğrenciye, öğretmenle aynı ortamda bulunmaksızın eğitim alma olanağı sunmasıdır. Buna ek olarak öğrenci, daha önceden filme alınmış dersleri sonradan tekrar tekrar izleme olanağına da sahiptir. Bu sayede zaman kısıtlamasından da kurtulmuş olur; istediği eğitimi eşzamansız(asenkron) olarak da alabilir.

En geniş tanımıyla uzaktan eğitim geleneksel öğrenme-öğretme yöntemlerindeki sınırlılıklar nedeniyle sınıf içi etkinliklerin yürütülme olanağı bulunmadığı durumlarda eğitim çalışmalarını planlayanlar ve uygulayanlar ile öğrenenler arasında iletişim ve etkileşimin özel olarak hazırlanmış öğretim üniteleri ile çeşitli ortamlar yoluyla belirli bir merkezden sağlandığı bir öğretim yöntemidir [2].



Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013

Kaynaklar:
[1]    Gülnar, B., Bilgisayar ve İnternet Destekli Uzaktan Eğitim Programlarının Tasarım, Geliştirme Ve Değerlendirme Aşamaları (Suzep Örneği), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 19, 259-271, (2008)

[2]    Kazu,Y. İ., Özdemir, O., 2002, Teknik Öğretmen Adaylarının Uzaktan Eğitimle İlgili Görüş ve Beklentileri (Fırat Üniversitesi Örneği) Fırat Üniversitesi Enformatik Bölümü, XI. Eğitim Bilimleri Kongresi,Yakındoğu Üniversitesi Lefkoşa, KKTC. (23-26 Ekim 2002).

Uzaktan Eğitime Başlamak

Bu yazı dizisinde Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması adlı tez çalışmamın metnini sizlerle paylaşacağım 

Giriş

Eğitim tarih boyunca tüm toplumların ortak sorunu olmuştur. En ilkel toplumdan, en gelişmiş topluma kadar herkes bu durum ile uğraşmak zorunda kalmıştır. Gençlerin eğitilmesi ve topluma yararlı hale getirilmesi amacıyla, kendi teknolojik olanaklarına ve yaşam biçimlerine göre çeşitli kurumlar meydana getirmişlerdir. Günümüzde bu kurumlara okul adı verilmektedir. Dünyanın her yerinde ve her dilde okul kelimesine karşılık gelen bir sözcük mutlaka kullanılmaktadır.

Uzun yıllar boyunca gençlerin eğitilmesini üstlenmiş olan bu kurum; derslikler, okul yönetimi, öğrenci ve öğretmenlerden oluşan klasik yapısını korumakta ve aynı şekilde kuruluş amacına hizmet etmeye devam etmektedir. Bu kurumlarda eğitim ve öğretim işi öğretmenler tarafından, derslerin birebir öğrencilere aktarılması ile yapılmaktadır. Öğretmen ders içeriğini tahtaya yazmakta ve bu içerik ile ilgili ayrıntılı bilgileri sözlü olarak anlatarak konuyu işlemektedir. Bunların dışında dersin içeriğine göre çeşitli materyaller (örnek resimler, deney aletleri, vs.) kullanılmaktadır. Bu eğitim, yüzyıllardır süregelen klasik eğitim şeklidir.

Bilgisayarların günlük hayatta kullanıma geçmesi, her şeyi olduğu gibi eğitim sektörünü de etkilemiştir. Bilgisayar okur-yazarlığı artık vazgeçilmez olunca da okullarda ders olarak okutulmaya başlanmıştır. Gelişen teknoloji ve haberleşme olanakları ile beraber bilgisayar, sadece okullarda okutulan bir ders olmakla kalmayıp diğer derslerin yapıldığı bir ortam haline gelmiştir. Özellikle gelişmiş toplumlarda, dersler bilgisayar ortamında verilmeye başlanmıştır.

Bilgisayar ve internet teknolojilerinin gelişmesine paralel olarak, hızlı ve sağlıklı iletişim imkanları sağlanmıştır. İnternet adeta ülkeler arasındaki sınırları kaldırmış ve insanlara birbirleri ile kolaylıkla iletişim kurabilme olanağını sunmuştur. Tüm bu gelişmelerden eğitim kurumları da payını almıştır. İnternet bağlantısında yüksek hızlara ulaşılması, eğitim hizmetini sınıf ortamına bağlı olmaktan kurtarmış, bu hizmeti bilgisayarın ve internet bağlantısının olduğu her yere ulaştırma olanağını sağlamıştır.

Bu gelişmelerle beraber yeni bir kavram olan “Uzaktan Eğitim” ortaya çıkmıştır. Aslında uzaktan eğitimin tarihi çok daha eskilere dayanmaktadır. Daha önceleri posta, radyo veya televizyon yoluyla da uzaktan eğitim çalışmaları yapılmış ve mümkün mertebede başarı sağlanmıştır. Ancak bu şekilde bir eğitim karşılıklı iletişim ve etkileşimden yoksundur. İnternet üzerinden bilgisayar ortamında verilen eğitim ise öğrenci, öğretmen ve ders materyali arasındaki etkileşim sorununu çözmüştür. Gelişen teknoloji derslerin internet üzerinden anlık olarak takip edilmesine olanak sağlamıştır.

Bilgisayarın günlük hayatta kullanılmaya başlanması, beraberinde bu makineleri kullanmaya yönelik işletim sistemi denen programların yazılması ihtiyacını ortaya çıkardığı gibi, internet aracılığıyla yapılan uzaktan eğitimde de öğretmen, öğrenci ve ders materyali arasındaki etkileşimi sağlayacak ortak bir platformun, bir ara yüzün yazılması ihtiyacını doğurmuştur. Bu amaçla yazılan programlar tüm dünyada Learning Management System (LMS) adıyla anılmaktadır. Dilimize “Öğrenme Yönetim Sistemi” olarak çevirebileceğimiz bu programların piyasada pek çok çeşidi bulunmaktadır. Bu programlardan bazıları ücretli olup kullanmak için telif hakkı çerçevesinde belirlenen ücretin ödenmesi gerekmektedir. Bunun yanında ücretsiz olan LMS programları da bulunmaktadır. Günümüzde pek çok üniversitenin yanında, özel şirketler de şirket içi eğitimlerini verirken LMS’den faydalanmaktadır. LMS’ e olan bu ilgi, onun önemini daha da arttırmaktadır.

Bu tezin temel amacı, günümüz koşullarında giderek önemi artan, uzaktan eğitim kavramını kısaca tanıtmak ve bu eğitim hizmetinin internet üzerinden verilmesini sağlayan açık kaynak kodlu LMS yazılımlarını inceleyerek, bunları kendi içinde karşılaştırmaktır. Bunu yapmak için uzaktan eğitim çalışmalarında en çok tercih edilen LMS yazılımları seçilmiştir.

Bu tez şu şekilde planlanmıştır. Birinci bölümde, uzaktan eğitim konusuna kısa bir giriş yapılmıştır. İkinci bölümde, uzaktan eğitim kavramı, tarihsel gelişimi ve uygulanma biçimleriyle birlikte ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Üçüncü bölümde, Öğrenme Yönetim Sisteminin ne olduğu, nasıl çalıştığı ve çeşitleri anlatılmıştır. Dördüncü bölümde, açık kaynak kodlu yazılımlar hakkında bilgiler verilmiş ve açık kaynak kodlu LMS yazılımlarının üretilmesinde kullanılan teknolojilerden bahsedilmiştir. Beşinci bölümde, LMS yazılımları için bir standart haline gelen Paylaşılabilir İçerik Nesne Referans Modeli(Sharable Content Object Reference Model-SCROM) kavramı işlenmiştir. Tezin altıncı bölümünde, açık kaynak kodlu LMS yazılımları, çalışılan platform, platform geliştirme ortamı, sistem yönetimi ve kullanıcı yetkilendirilmesi, ders geliştirme ortamı, öğrenme ortamı, istatistik ve değerlendirme biçimi yönünden ele alınarak incelenmiştir. Son bölümde ise LMS yazılımlarının kendi aralarında genel bir karşılaştırılması yapılmıştır.



Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2013

Tüm Fortran Ders Notları Flash Ders Biçimi

Fortran Ders Notları Flash Presentation Biçimi

Trakya Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü Fortran Ders Notları

Doç.Dr. Seyfettin DALGIÇ'ın Fizikte Bilgisayar Uygulamaları - Fortran Ders Notları Flash sunum dosyası formatında hazırlandı. 110 sayfalık bu sunumdan ister .swf isterseniz .exe dosyalarını çalıştırarak faydalanabilirsiniz.

Fortran Ders Notları'nı Aşağıdaki Linkten İndirebilirsiniz.

Tüm Fortran Ders Notları İndir


Turgut ARSLAN

exeLearning Açılmama Sorunu

eXeLearning Neden Açılmıyor?

Özellikle bilgisayarınızda Mozilla Firefox'un 4.0 ve üzeri versiyonları yüklüyse eXeLerarning Programını başarı ile kursanız bile program çalışmayacaktır. Firefox eXeLearning'i çalıştırmak istediğinizde

"Uzak XUL
Bu sayfa, artık Firefox'ta varsayılan olarak bulunmayan ve desteklenmeyen bir teknolojiyi kullanıyor."

Hatası olan bir mesaj verecektir. Bu durumda ilk olarak açık olan Firefox tarayıcısını tamamen kapatın. Ardından eXeLearning Editörünü çalıştırın. Eğer kurulumunu doğru yaptıysanız Windows7 işletim sistemi üzerinde bile sorunsuz olarak açılacaktır. Ardından Firefox programını da rahatlıkla çalıştırabilirsiniz. 

Turgut Arslan

Uzaktan Eğitim Nasıl Yapılır?

Öğrenci ile öğretmenin aynı fiziksel ortamda bulunma olanağının olmadığı durumlarda eğitim faaliyetlerinin devam edebilmesi, bu durumdaki öğrencilere eğitim hizmetlerinin götürülebilmesi için “uzaktan eğitim” yönteminin kullanılması gerekir. Uzaktan eğitim; öğrenci ve öğretmen arasında bilgi alışverişinin sağlanabileceği, iletişime olanak veren bir platform üzerinden yapılır.

İlk zamanlarda uzaktan eğitim çalışmalarının yürütülebilmesi için gerekli iletişim mektupla yapılıyordu, iletişim platformu olarak sadece posta hizmetleri kullanılmaktaydı. Öğrenciler ders notlarını ve diğer evraklarını posta yoluyla alıyorlardı ve uzaktan eğitim sadece birkaç tane eğitimcinin kişisel çalışmaları ile yürütülüyordu. Bu eğitim şeklinin insanların hayatlarında önemli bir boşluğu doldurduğunun anlaşılması üzerine, mektupla uzaktan eğitim, kurumsallaşma yoluna gitmiştir. Mektupla eğitim veren ilköğretim, lise, üniversite seviyesinde kurumlar açılmıştır. Uzaktan eğitimin tarihsel gelişimine bakıldığında; uzaktan eğitim kurumlarının, gelişen teknoloji ile radyo ve televizyon üzerinden yapılan eğitim yayınları desteğinde, verdikleri eğitimlerin kalitesini ve etki alanını arttırdıkları söylenebilir. Buraya kadar anlatılan yöntemlerle yapılan uzaktan eğitim hizmeti şu şekilde verilir:

i) Eğitim materyalleri (kitaplar, ders notları, vs.) öğrencilere posta yoluyla ya da varsa bulundukları şehirlerdeki bürolar aracılığıyla ulaştırılır.
ii) Öğrenciler dersleri bu notlardan ve kurumun yaptığı radyo ya da televizyon yayınlarında takip ederler.
iii) Öğrenciler, eğitim veren kurumun belirleyeceği yer ve zamanlarda sınavlara tabi tutulurlar.
iv) Eğitim süresi biten ve başarılı olan öğrencilere eğitim veren kurumun yetkisi çerçevesinde diploma veya sertifika verilerek eğitim süreci tamamlanır.

Bu eğitim şekli her ne kadar özellikle çalışmak zorunda kalan insanların eğitim ihtiyaçlarını büyük ölçüde karşılasa da, eğitim açısından üç önemli eksiği vardır. Birincisi; öğrencinin öğretmenle sınıfta olduğu gibi iletişim kurma olanağı yoktur. Kitap ve ders notları haricindeki, radyo veya televizyon üzerinden yapılan eğitim çalışmaları, belirli saatlerde yayınlanan programlar halinde sunulmaktadır. Bu programları takip eden bir öğrenci ise, anlatılan dersi izlemekten ve kendince not tutmaktan başka bir şey yapamaz; soru sorma imkanı yoktur. İkinci olarak, aldığı dersin yayınlanma saatini kaçıran bir öğrencinin bun telafi etme şansı çok azdır. Kurum tekrar yayını yapıyorsa o yayını beklemek zorundadır. Bunun haricinde eğitim yayınları bazı kayıt cihazları ile kaydedilip onlardan tekrar tekrar faydalanabilse de herkesin kayıt yapma imkanı olmayabilir. Üçüncü önemli eksiklik ise uygulamalı derslerin (laboratuar ya da atölye çalışmaları) uzaktan eğitim ile verilememesidir. Tüm bu eksikliklerine rağmen uzaktan eğitim, özellikle okula gitme imkanı olmayan insanların eğitim ihtiyaçlarını büyük oranda karşılamış; eğitim hizmetlerinin yürütüldüğü ülkelerin ücra köşelerine de ulaştırılmasında önemli bir rol oynamıştır.

Buraya kadar anlatılanlar yakın zamana kadar uygulan klasik uzaktan eğitim faaliyetlerinin kısa bir açıklaması mahiyetindedir. Günümüzde iletişimin belkemiği haline gelmiş olan internet teknolojisi ile web sayfaları üzerinden her çeşit veri aktarımı mümkün olmaktadır. Buna bağlı olarak uzaktan eğitim hizmetleri artık, web sayfaları üzerinden verilmektedir. Verilen eğitimle ilgili ders içerikleri bir web editör programı yardımıyla hazırlanan web sayfası vasıtasıyla yayınlanarak öğrencilere ulaştırılır. Gelişen web teknolojileri bu ders içeriğinin hareketli resim, animasyon, ses ve video gibi bileşenler içermesine; ders içeriğinin öğrencilerle etkileşim kurarak konuların interaktif olarak öğretilmesine olanak sağlar. Ayrıca web üzerinden canlı video bağlantıları, video konferanslar ve sanal sınıflar gibi etkileşimli görsel sunum imkanları ve chat/sohbet odaları sayesinde karşılıklı anlık iletişim imkanı gibi pek çok olanak internet üzerinden öğrencilere sunulabilmektedir. Ders içeriklerinin hazırlanması, dağıtılması ve tekrar kullanımı amacıyla geliştirilen SCROM standardı ile sanal ortamda eğitim süreci büyük ölçüde rayına oturmuş; kargaşa ve karışıklık ortadan kalkmıştır. Ayrıca uzaktan eğitim için geliştirilmiş; portal mantığıyla bir web sayfası gibi çalışan ve bu tezin temel konusu olan LMS (Learning Management System) programları sayesinde, bildiğimiz anlamda klasik okul sistemi tüm teşkilatıyla sanal ortama taşınmıştır. Okul yönetimi ve öğrenci işleri gibi idari faaliyetler, sınavlar, ders içerikleri, sanal sınıflar, öğrenci istatistikleri, vb. tüm işlemler sanal ortamda yapılır hale gelmiştir.Uzaktan eğitim, normal eğitim gibi kurumsaldır ve sistematik çalışır. Öğrencilere aynı normal okullarda olduğu gibi derslere devam zorunluluğu getirilebilir. Uzaktan eğitimin farkı ders içeriklerinin tekrar kullanılabilmesi sayesinde, öğrencinin kendi evindeki ya da uygun başka bir yerdeki bilgisayardan (yakın gelecekte mobil cihazlar üzerinden) istediği bir vakitte sisteme girip eğitim faaliyetine katılma imkanının olmasıdır. Eğitimi veren kurum, gerektiğinde zaman ve mekan sınırlaması getirebilir (özellikle canlı ders anlatımları, video konferans gibi uygulamalar ile final sınavlarının yapılmasında).

Uzaktan eğitim, bilgisini paylaşmak ya da satmak isteyen kişiler tarafından da kullanılabilir. Bu işi yapmak isteyenler kendi kişisel web sayfaları üzerinden, kendi çabalarıyla bir web sayfası oluşturarak ya da bir LMS programı kullanarak bilgi ve deneyimlerini paylaşabilir ya da ücret mukabilinde satabilirler. Bu durumda verilen eğitim hizmetinin özel ders vermekten farkı yoktur. Uzaktan eğitim, eğitim kurumları ve bireysel girişimcilerle hedef kitleyi oluşturan öğrenciler arasındaki mesafeyi kapatır; hem kişilere hem de kurumlara uzak yerlerdeki insanlara eğitim hizmeti götürme ve etki alanını genişleterek daha çok kişiye zahmetsizce ulaşma imkanı sağlar. Bununla beraber uzaktan eğitim, özellikle kurumlar için pahalı altyapı gereksinimleri ve konusunda uzman teknik personel istihdamı gibi çözülmesi zaman alan sorunları da yanında getirmektedir.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ülkemizde Uzaktan Eğitim Faaliyetleri

Ülkemizde Uzaktan Eğitim

Türkiye’de uzaktan eğitim ilk olarak 1927 yılında eğitim sorunlarının görüşüldüğü bir toplantıda ele alınmış fakat sadece fikir bazında kalmış ve uygulamaya geçirilememiştir. Konu ile ilgili tartışmalar 1950’li yıllara kadar devam etmiştir. Türkiye’de uygulanan uzaktan eğitimin tarihi gelişimini ise aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:

i) 1927: Dönemin Milli Eğitim Bakanı Mustafa Necati tarafından konunun tartışılması,
ii) 1956: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Banka Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsünde başlaması,
iii) 1961: Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde Mektupla Öğretim Merkezi kurulması,
iv) 1966: Mektupla Öğretim Merkezi’nin genel müdürlük olması,
v) 1975: Yay-Kur eğitimleri ile uzaktan eğitim çalışmalarının geliştirilmesi,
vi) 1978: Açık üniversite kurulmasına karar verilmesi,
vii) 1981: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’nin açılması,
viii) 1981: Anadolu Üniversitesi TRT işbirliği ile okul televizyonu kullanılarak eğitim vermeye başlanması,
ix) 1992: Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde Açıköğretim Lisesi’nin açılması,
x) 1998: ODTÜ’de İnternet ile Eğitim kullanılarak IDEA Paketi uygulamasının başlatılması(http://tr.wikipedia.org).

Ülkemizde uzaktan eğitim düşüncesi, cumhuriyetin ilanından kısa bir süre sonra ortaya atılmış olmasına rağmen bu yönde çalışmalara 1950’li yıllardan sonra başlanabilmiştir. İlk olarak mektupla başlayan uzaktan eğitim çalışmaları Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi’nin açılması ve TRT’nin altyapısının kullanılması ile radyo ve televizyon üzerinden devam etmiştir. 1998 yılında ODTÜ’nün başlattığı çalışma ile internet ortamına taşınan uzaktan eğitim, bugün pek çok üniversitenin kendi bünyelerinde başlattıkları uzaktan eğitim programları ile başarılı bir şekilde devam etmekte; gelişim sürecini sürdürmektedir.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

http://tr.wikipedia.org
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Uzaktan Eğitim Nedir?

Öğrenci ve öğretmenin, eğitim-öğretim faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için, öğretim materyalininin sunulabileceği uygun bir sınıf ortamının bulunması gerekir. Sınıf ortamı, öğrenci ve öğretmen arasında yüz yüze iletişimin kurulmasını ve bilginin sağlıklı bir şekilde aktarılmasını sağlar. Öğrenci, öğretmenle aynı fiziksel ortamda değilse yüz yüze iletişim olanağı ortadan kalkar. Bu durumda eğitime devam edilebilmesi için, öğretmen ve öğrenci arasındaki bilgi aktarımı uzak mesafe iletişim araçları ile sağlanır. Bu araçlar zamanın şartlarına göre çeşitlilik gösterir. Önceleri; posta, radyo, televizyon gibi iletişim araçları ile yapılan bilgi aktarımı, çağımızın son icadı olan internet ile farklı boyutlara taşınmıştır. İnternet teknolojileri; kullanıcılarına, bilgi paylaşımını etkileşimli bir şekilde (interaktif olarak) gerçekleştirme olanağı sunmuştur. Kullanılan teknoloji ne olursa olsun temel hedef, eğitim kurumunun bulunduğu yerden uzaktaki insanlara da eğitim-öğretim olanağı sunabilmesidir. Uzaktan eğitim kavramı bu temel hedef üzerine kurulmuştur.

Uzaktan eğitimde amaç daha geniş kitlelere eğitim hizmeti sunmak; eğitimde fırsat eşitliğini sağlamaktır. Geleneksel eğitim yöntemlerinde de olduğu gibi, organize edilmiş bir yapıya sahiptir; teknolojik imkanlardan sonuna kadar faydalanır. Verilen eğitim planlıdır. Geleneksel eğitimden farkı; öğrenciye, öğretmenle aynı ortamda bulunmaksızın eğitim alma olanağı sunmasıdır. Buna ek olarak öğrenci, daha önceden filme alınmış dersleri sonradan tekrar tekrar izleme imkanına da sahiptir. Bu sayede zaman kısıtlamasından da kurtulmuş olur; istediği eğitimi eşzamansız(asenkron) olarak da alabilir.(Arslan, 2010)

Uzaktan Eğitimin Tarihçesi
Her ne kadar kesin bir başlangıç tarihi belirlenemese de uzaktan eğitim uygulamalarının organizasyonel bir yapıda kullanımına 19. yüzyılda rastlanmaktadır. Özetle maddeler halinde inceleyecek olursak, uzaktan eğitim uygulamalarının tarihsel gelişimini aşağıdaki şekliyle sıralamak mümkündür:

1. 1728: İlk uzatan eğitim çalışması Boston gazetesinde “Steno Dersleri” ile başlamıştır.
2. 1833: İsveç Üniversitesinde Hanımlara “Mektupla Kompozisyon Dersleri” verilmiştir.
3. 1840: Stenografi eğitimcisi olan Isaac Pitman İngiltere Bath’da mektupla steno öğretmeye başladı. Pitman genellikle ilk modern eğitimci olarak bilinir.
4. 1892: Chicago Üniversitesi’nde ilk Mektupla Eğitim Bölümü açılmıştır.
5. 1898: İsveç’te kurulan ve uzaktan eğitimde dünyanın önde gelen kurumlarından olan “Hermands” kurulmuştur. Bu kurumda dil eğitimi yapılmıştır.
6. 1906: Yazışmalı İlköğretim ABD’de başlamıştır.
7. 1919: ABD’de ilk eğitim ile ilgili radyo istasyonu kurulmuştur.
8. 1920: ABD’de 176 tane eğitim amaçlı radyo istasyonu kurulmuştur.
9. 1923: ABD’de Mektupla Lise Eğitimi başlamıştır.
10. 1932-1937: ABD eğitim televizyonu yayınları IOWA Üniversitesi’nde başlamıştır.
11. 1939: Fransa’da savaş yıllarında uzaktan eğitim ile öğrencilerin eğitimi sağlanmıştır.
12. 1960: İngiltere’de ilk açık öğretim veren üniversite olan “British Open University” açılmıştır (Wikipedia)

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Uzaktan Eğitim ve Öğrenme Yönetim Sistemlerinin Karşılaştırılması, Tez çalışması, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

http://tr.wikipedia.org
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yerel Ağ Üzerinden LMS Programlarının Çalıştırılması-Bölüm 3

Yerel Ağ Üzerinde LMS Kurulumu
Sunucuyu kurduktan sonra sıra LMS programlarının sunucu üzerinde çalıştırılmasına gelir. Wamp Server üzerinde bu programları çalıştırmak için LMS’lere ait dosyaları sunucunun kurulduğu dizindeki ‘www’ dizini içine kopyalanır. Ardından web tarayıcı açılır ve adres satırına ‘localhost’ adresi girilir. Wamp’ın kendi menüsünden seçilerek de aynı adrese ulaşmak mümkündür(şekil 61).



Şekil 62’de localhost ara yüzü görünmektedir. Burada ‘Your Projects’ bölümünde sunucuya kopyalanan LMS kurulum dosyalarının olduğu klasörler görülmektedir. Bu klasörlerden herhangi birine tıklayarak kurulum işlemi başlatılır. Şekil 63’te Moodle kurulum sayfası görülmektedir. İlk olarak kurulum için dil seçimi yapılır ve bir sonraki adıma geçilir.





Daha sonra sunucunun PHP ayarlarını kontrol edilir.. Kontrol ekranında sorun gözükmüyorsa ‘Sonraki’ düğmesine tıklayarak kuruluma devam edilir. Ardından sistemin erişim adresi belirlenir(Şekil 64). Bu sistem yerel ağ üzerinde çalışacağı için ‘Web adresi’ kısmına sunucunun IP adresi girilir ve bir sonraki adıma geçilir.



Bu adımda sistemin kullanacağı veritabanının isim ve şifre ayarları yapılır(Şekil 65). Burada sistem yerel ağ üzerinde kurulu olduğundan şifre vermeye gerek yoktur.



Bir sonraki adımda Moodle sunucu kontrollerini yapar. Sorun gözükmüyorsa kuruluma devam eder. Ardından dil paketi indirme sayfası görüntülenir. Eğer o an internet bağlantısı yoksa bu paketler sonradan da eklenebilir. Bir sonraki adımda yapılandırma ayarlarının tamamlandığı mesajı görüntülenir. ‘Devam’ düğmesine tıklanır. Görüntülenen sayfada lisans anlaşması kabul edilir Devam’a tıklandıktan sonra sürüm bilgileri görüntülenir. Ardından Moodle ilerleyen birkaç sayfa boyunca veritabanı tablolarını oluşturmaya başlar. Bu adım biraz uzun sürebilir. Tablolama işlemi bittikten sonra yönetici hesabının ayarları yapılır(Şekil 66).



Aşağıda görünen adımda sitenin tam adı, kısa adı ve site tanımı yapılır.



Sitenin ana sayfasının görüntülenmesi ile yerel ağ üzerinde Moodle kurulumu tamamlanmış(Şekil 68) olur. Sistem bilgisayar laboratuarında kullanılmaya hazırdır. Eğitmen tasarladığı ders içeriklerini yerel ağ üzerinden yayınlar. Diğer bilgisayarlar sunucun IP adresini web tarayıcılarına girerek sisteme ulaşırlar. Ağa bağlı her bilgisayarda, sisteme otomatik bağlantıyı sağlayan bir HTML sayfası tasarlanırsa öğrencinin sisteme bağlanması kolaylaşır.



Dokeos’un kurulumu ve çalıştırılması da Moodle’ınkine benzemektedir. Sistemin dosyaları localhost’a yüklenir, Dokeos dizinine tıklanır ve kurulum başlatılır. Yönergeler takip edilir ve ana sayfanın görüntülenmesi ile kurulum tamamlanır(Şekil 70).



Sonuç
Gelişen teknolojinin sunduğu teknik olanaklar, eğitim alanında LMS programları şeklinde kendini göstermiştir. Bu programlar uzaktan eğitim vermek amacıyla üretilmiş yazılımlardır. Ancak sahip olduğu özellikler eğitimcilere bunun ötesinde bazı olanaklar sunmuştur. Eğitmenler bu programların sunduğu olanaklar sayesinde kendi ders içeriklerini hazırlayabilmektedirler. LMS programları sunucu üzerinden çalışan ve hizmet veren programlardır. Bu özellikten faydalanarak kendi bilgisayar laboratuarındaki yerel ağ üzerine bir sunucu kurmayı başaran bir eğitimci, LMS programlarını sınıf içinde kullanma imkanını elde eder. Bu çalışma boyunca incelenen Moodle ve Dokeos programları internet üzerinde olduğu gibi yerel ağ üzerinde de oldukça iyi bir performansla çalışmaktadır. Eğer yerel ağ bütün eğitim kurumunu kapsıyorsa ağda bulunan diğer kullanıcılar da sisteme dahil olabilirler. Bu iki programın da kullanıcıları rollere göre yetkilendirme özelliği vardır. Bu sayede kullanıcılar müdür, müdür yardımcısı, danışman, öğretmen ve öğrenci gibi rollerle yetkilendirilerek sistemin tüm kurum içinde tam kapasiteyle kullanılması mümkün olur. Ayrıca bu programlar açık kaynak kodlu ve ücretsiz yazılımlardır. Yerel ağa sahip bir eğitim kurumuna ekstra masraf yüklemezler ve kolaylıkla kullanılırlar.

LMS programları içerik hazırlamak konucunda eğitimciye pek çok olanak tanır. Ders içerikleri etkileşimli olarak sanal ortamda yerel ağ üzerinden sınıftaki öğrencilere ulaştırılabilir. Böylece hem öğrenciler dersi daha iyi kavrar hem de bilgisayar üzerindeki becerileri gelişir. Tüm bunlar göz önüne alındığında, çağı yakalamak ve eğitim kalitesini arttırmak isteyen bir eğitim kurumu mutlaka bünyesinde bilgisayar sınıfları bulundurmalı ve bu sınıflarda etkileşimli dersler vermelidir. Açık kaynak kodlu ve ücretsiz olan LMS programları bu amaçlara ulaşmak isteyen bir eğitim kurumu için mükemmel bir seçim ve çağı yakalama fırsatıdır.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yerel Ağ Üzerinden LMS Programlarının Çalıştırılması-Bölüm 2

Yerel Ağ İçin Sunucu Kurulumu
Yerel ağ üzerinden hizmet verecek bir sunucu kurmak isteyen bir kişinin IIS(Internet Information Services) ve Apache olmak üzere iki seçeneği vardır. Bu ikisi dünya üzerinde en çok kullanılan sunucu programlarıdır. Apache sunucusu http://www.apache.org adresinden ücretsiz olarak indirilebilen açık kaynak kodlu bir programdır. Sağlam, güvenilir, yüksek performanslı olması ve esnek yapısı Apache’yi bugün tüm dünyada en çok kullanılan web sunucusu yapmıştır. Ayrıca PHP ve MySQL ile de sorunsuz çalışır. Bu çalışmada kullanılacak olan Moodle ve Dokeos programlarının büyük bölümü PHP ile yazıldığı ve Apache-PHP-MySQL üçlüsü birlikte mükemmel bir uyum içinde çalıştığından dolayı sunucu olarak Apache seçilmelidir.
Burada bahsedilen üç programı bilgisayara kurmak ve düzgün olarak çalışmalarını sağlamak için çeşitli ayarlamalar yapılmalıdır. Ancak bu tür ayarlamaları doğru olarak yapabilmek için sunucu kurulumu konusunda deneyimli olmak ya da bu konuda çok araştırma yapmak gerekir. Bu, sınıfında LMS üzerinde eğitim vermek isteyen bir eğitimci için önemli bir sorundur. Bu sorunun önüne geçmek ve kurulumu kolaylaştırmak için bu üç programı bir seferde otomatik olarak kuran Wamp, Xampp, PHPTriad gibi paket programlar geliştirilmiştir. Burada hem kurulumu ve kullanımı kolay olan, Türkçe dil destekli Wamp Server programının kurulumu anlatılacaktır.
İlk olarak http://www.wampserver.com adresinden Wamp’ın en son sürümü indirilir. Ardından indirilen dosya çalıştırılarak işlemi başlatılır(Şekil 53).


‘Next’ tuşuna basarak bir sonraki ekrana geçilir. Burada lisans sözleşmesi görüntülenir. ‘I accept the agreement’ seçeneği seçilerek bir sonraki adıma geçilir.


Bu adımda görüntülenen ekranda sunucu dosyalarının yükleneceği yer sorulmaktadır. Buraya herhangi bir adres gösterilebilir ya da varsayılan adese yükleme yapılabilir.


Bir sonraki adımda sunulan seçenekler, programın kısa yolu masa üstüne ya da hızlı başlat menüsüne eklenmesi ile ilgilidir. İşaretleme isteğe bağlıdır, ‘Next’ düğmesi ile bir sonraki adıma geçilir. Bu adımda kurlum için yapılan ayarlamaların bir özeti görüntülenir(Şekil 56). Buna göre bir yanlışlık varsa geri dönüp düzeltme olanağı sunulur. Her şey tamamsa yine ‘Next’ düğmesine tıklanır ve kurulum başlar.


Eğer kurulumun yapıldığı bilgisayarda birden çok web tarayıcı varsa kurulum esnasında Şekil 57’deki mesaj görüntülenir. Buradan Firefox tarayıcısı geçerli tarayıcı olarak ayarlanabilir. Eğer geçerli tarayıcı olarak Internet Explorer kullanılacaksa hayır seçeneği seçilir ve bir sonraki adıma geçilir.


Bu adımda Internet Explorer’ın kurulu olduğu dizinin gösterilmesi gerekmektedir. Açılan ekran Windows dizininin içini göstermektedir(Şekil 58). Internet Explorer zaten bu dizin altında olduğunda sadece ‘Aç’ düğmesine tıklamak yeterlidir.


Bu adımdan sonra Apache çalışmak isteyecektir. Eğer işletim sisteminin güvenlik duvarı açıksa Apachi’yi engeller ve bir uyarı mesajı görüntülenir. Bu mesajdan engellemeyi kaldır seçeneğine tıklanır ve bir sonraki adıma geçilir. Bu adımda (şekil 59) mail göndermek için SMTP sunucu ismi ve mail adresi istenmektedir. Bu program bir bilgisayar üzerinde çalışacağından isim ve e-mail adresi vermeye gerek yoktur, ‘Next’ tuşu ile son adıma geçilir.


Bu adımda Wamp Server’ın başarı ile kurulduğunu anlatan bir yazı görüntülenir. ‘Finish’ düğmesine tıklanarak kurulum tamamlanır. Wamp Server çalışmaya başlar ve sistem saatinin olduğu yerde programın simgesi görünür.



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yerel Ağ Üzerinden LMS Programlarının Çalıştırılması-Bölüm 1

Yerel Ağ Nedir?
İki ya da daha çok bilgisayarın ofis, sınıf veya bilgisayar laboratuarı gibi kısıtlı bir alanda, birbirlerine bağlanarak oluşturduğu paylaşım ağına yerel ağ (LAN-Local Area Network) denilmektedir. Yerel ağlarda dosya paylaşım hızı çok yüksek ve verimlidir. Yerel ağlar doğrusal, halka ve yıldız olmak üzere üç farklı şekilde yapılandırılırlar(Şekil 51).


Doğrusal yapıda bilgisayarlar bir hat üzerinde sıralanmışlardır. Tüm bilgi alışverişi bu hat üzerinde yapılır. Sıralı hattaki bilgisayarlardan herhangi biri bozulduğunda diğer bilgisayarlara giden veri akışı da durur. Halka yapılı ağlarda ana bilgisayar ve diğer bilgisayarlar birbirlerine bağlanarak bir iletişim halkası oluştururlar. Bu tür yapılarda bilgisayarlardan biri bozulduğunda veri akışı diğer bilgisayarlar üzerinden devam eder. Yıldız yapılı ağlarda ise tüm bilgisayarlar ana bilgisayara bağlıdır ve veri akışı bu bilgisayar üzerinden yapılır.

Yıldız biçimli ağ yapılandırması bilgisayar laboratuarları için uygun bir yapılandırmadır. Burada bir hub ya da switch kullanılarak bilgisayarlar arası veri iletişimi sağlanır. İsteğe veya ihtiyaca bağlı olarak bu ağa internet de verilebilir.


LMS programlarının yerel ağ üzerinde çalıştırılabilmesi için, varsa ana bilgisayara ya da ağ üzerindeki herhangi bir bilgisayar üzerine sunucu programları kurulur. Ağdaki diğer bilgisayarlar sunucuya ulaşmak için sunucu bilgisayarın IP adresini kullanırlar. IP(Internet Protocol) adresi bilgisayarların internette ya da bir ağ üzerinde iletişim kurabilmek, veri transferi yapabilmek için kullandıkları numaralardır. Yerel ağa bağlı her bilgisayara birer statik IP numarası atanır. Bu numaraların sabit olması ağda istenmeyen IP çakışmalarını ve buna bağlı bağlantı kayıplarını önler.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yerel Ağ Üzerinden LMS Programlarının Çalıştırılması: Giriş

İnternet dünyası, kişisel sayfalardan büyük portallara kadar irili ufaklı pek çok web sayfasını içerisinde barındıran, çok kullanıcılı ve karşılıklı etkileşime dayalı iletişimi esas alan devasa bir iletişim ağları topluluğudur. Bu toplulukta kendilerini temsil etmek isteyen kişiler veya kuruluşlar, internetin ana bileşeni olan web sayfalarını kullanmak ve kendi web sayfalarını internette yayınlamak zorundadırlar. Kendi sitesini yayınlamak isteyen bir kişi, bu iş için sunucu hizmeti veren bir şirketten internet üzerinde site dosyalarını yükleyebileceği bir alan ve web sitesi için kullanabileceği alan adı satın alır. Sonra site dosyalarını bu alana yükler ve gerekli ayarlamaları yaparak web sayfasını internette yayınlar. Bu sayfa aynı zamanda yayınlayan kişinin ya da kuruluşun vitrini olacağından iyi tasarlanması çok önemlidir. Sayfanın hazırlanması esnasında yapılan tasarımın sonuçlarının görülebilmesi için, defalarca deneme yapılması ve sayfanın çok kez çalıştırılması gerekir.

Web sayfaları sunucu üzerinde çalıştırılırlar. Yani hazırlanan bir web sayfasının kullanıcılara nasıl görüneceğini öğrenmek için sayfa dosyaları bir sunucuya yüklenmelidir. Bu sayfaları internetteki bir sunucuya yüklemek zorunda kalmadan tasarımcının bilgisayarı üzerinde görüntülemek mümkündür. Bu iş için bilgisayara IIS, Apache gibi sunucu programları kurulur ve dosyalar bu programlara yüklenerek web tarayıcısı aracılığıyla görüntülenebilir.

Aynı durum LMS programları için de geçerlidir. LMS portalını oluşturan dosyalar sunucu üzerindeki ilgili klasöre yüklenir ve web tarayıcısına dosyaların adresi girilirse LMS’e ait sayfalar görüntülenir. Bu özelliklerden faydalanarak yerel ağa bağlı ve üzerinde sunucu programı bulunan bir bilgisayarda LMS programı çalıştırılabilir. Ağdaki diğer bilgisayarlardan sunucu olan makinedeki LMS portalına ulaşılabilir. Bunu yapmak için web tarayıcısına sunucu bilgisayarın IP adresinin girmek ve çıkan klasör listesinden LMS’in yüklendiği klasöre tıklamak yeterlidir. Ağdaki diğer kullanıcılar da aynen internete bağlanır gibi sunucu bilgisayara bağlanır ve LMS’in sunduğu hizmetlerden faydalanırlar. Bu yöntemi kullanarak bilgisayarların yerel ağ ile birbirine bağlı olduğu bir bilgisayar sınıfında LMS portalı çalıştırılabilir. LMS üzerinden ders işlenebilir.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dokeos Ana Sayfası ve Site Yönetimi-Bölüm 5

Öğrenci Çalışmaları
Öğrencilere ödev vermek için kullanılır. Ödevin verilme başlangıç ve bitiş tarihleri, kaç puan değerinde olduğu ve not ortalamasına ne kadar etkiyeceği buradan ayarlanır. Verilen ödevler Ajanda üzerinde işaretlenirler.


Anketler (Surveys)
Site veya ders ile ilgili anket yapılabilmesini sağlar. Etkileşim menüsünden Surveys seçeneğine tıklandığında sitede üretilmiş olan anketlerin sıralandığı bir anket listesi görüntülenir. Buradan ‘Anket Oluştur’ düğmesine tıklanır ve anket tanımlama sayfasına geçilir. Bu sayfada anketin kodu başlığı, alt başlığı, başlangıç ve bitiş tarihleri belirlenir ve son teşekkür yazısı yazılır.’Anket Oluştur’ düğmesine tıklayarak anket tanımlanması yapılır. Ardından anket çeşitlerinin bulunduğu sayfa görüntülenir(Şekil 49).

Dokeos’un kullanıcılarına sunduğu anket çeşitleri Şekil 49’da görülmektedir. Kullanıcı bunlardan amacına uygun olanını seçer ve kolayca kendi amaçlarına uyarlar. Şimdi bu anket çeşitlerine kısaca göz atalım

Evet/Hayır
Klasik evet/hayır sorusudur.

Çoktan Seçme (Tek Cevap)
Kullanıcıya çoktan seçmeli bir soru yöneltilir ve cevaplardan kendisine uygun olanı seçmesi istenir.

Çoklu Cevap
Bu soru tipinde kullanıcı soru ile ilgili düşüncelerini yansıttığına inandığı birden çok seçeneği işaretleyebilir.

Açık
Burada kullanıcıya bir soru sorulur ve sorulan şey hakkındaki fikirlerini yazması istenir.

Açılır Kutu
Bu da çoktan seçmeli bir sorudur. Tek farkı cevapların bir açılır kutu içinde listelenmiş olmasıdır. Kullanıcı açılan listeden kendine uygun olan cevabı seçer.

Percentage
Bir yüzdelik sorusudur. Kullanıcıya bir yargıdan bahsedilir ve bu yargıya ne kadar katıldığı sorulabilir veya herhangi bir şeyi 0-100 arasında değerlendirmesi istenebilir.

Puan
Kullanıcıdan herhangi bir şeyi puanlayarak değerlendirmesi istenir. Puanlama aralığı soru hazırlanırken önceden belirlenir.

Yorum
Cevaplama gerektirmeyen bir anket sorusudur. Çok fazla soru içeren anketlerde açıklama yapmak için kullanılabilir.

Anketler güçlü ve hızlı geribildirim araçlarıdır. Alınan sonuçlar daha sonra sitenin tasarım ve geliştirme işlerini üstlenen kişiler tarafında değerlendirilir. Değerlendirme sonuçlarına göre site tasarımında ve genel işleyişinde değişikliklere gidilir.

Wiki
Eğitmenlerin ve öğrencilerin başta çeşitli alanlarda topladıkları bilgilerden derleyerek oluşturdukları makaleleri yayınlayabilecekleri, bu konularla ilgili tartışmalar açabilecekleri sanal bir bilgi paylaşım ortamdır.

Notebook
Kullanıcıların kişisel notlarını tuttukları bir çeşit sanal not defteridir.

Son olarak ‘Yönetim’ menüsü incelenecektir. Bu menüden kullanıcıları izlemek, dersin yedeğini almak, projeler oluşturmak ve dersin genel ayarlarını yapmak mümkündür.

Ders Ayarları
Dersin adı, kategorisi, derse erişim şekli, e-posta bildirimleri ve kullanıcı haklarının belirlenmesi gibi genel ders ayarlamaları buradan yapılır.

Yedekleme
Sitenin çökmesi veya sisteme virüs bulaşması gibi sistem arızalarından dolayı olası bilgi kaybının en aza indirilmesi için belirli aralıklarla sistemin yedeğinin alınması gerekir. Dokeos’ta bunu yapmak birkaç adımda tamamlanan basit bir iştir. Sadece sitedeki ders ve kullanıcı sayısına bağlı olarak yedekleme işlemi biraz uzayabilir. Yedekleme sonucu oluşturulan dosyalar güvenli bir ortamda saklanmalıdır. Sistem herhangi bir sebepten çökerse, en son alınan yedek dosyası kullanılarak, en son yedekleme zamanına bağlı olarak olabilecek en az kayıpla sistem geri yüklemesi tamamlanır.

Projeler
Burada amaç ortak bir proje oluşturmaktır. Bu proje çerçevesinde çeşitli araştırmalar yapılır ve makaleler hazırlanır. Projeye kayıtlı her kullanıcıya bir görev atanır. Görevini yerine getiren kullanıcıya yeni görevler de verilebilir. Bu şekilde yapılan çalışmalarla proje sürdürülür.

İzleme
Öğrencilerin başarı durumları, kimin hangi derse ne kadar süre ile devam etiyle ilgili genel istatistikleri tutar ve tablolar halinde gösterir(Şekil 50).



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dokeos Ana Sayfası ve Site Yönetimi-Bölüm 4

b) SCORM İçerik Paketi Kullanmak
Ders tasarlarken hazır içerik paketlerinden faydalanmak zaman ve emek tasarrufu sağlar. SCORM olarak paketlenen bir ders tekrar tekrar kullanılabilir. Siteye SCORM ders içeriği yüklemek için Şekil 44’te görüntülenen içerik listeleme sayfasından ‘Import SCORM Course’ seçeneği tıklanır. Görüntülenen SCORM yükleme sayfasında ‘Gözat’ düğmesine tıklanır ve açılan pencereden bilgisayarda yüklü olan SCORM paketi bulunarak işaretlenir. Yükleme sayfasındaki onay düğmesine de tıklandıktan sonra ders içeriği sisteme yüklenir ve kullanıma hazır hale gelir.

Bağlantılar
Eğitmen verdiği dersle ilgili, öğrencilerin daha geniş bilgi alabilecekleri önemli kaynaklara sahip sitelerin bağlantı linklerini ekleyebilir bir bağlantı listesi oluşturabilir.

Duyurular
Eğitmenin öğrencileri, yaklaşan etkinlikler, önemli olaylar, sınavlar yada dersler hakkında bilgilendirebilmesini sağlar. Yapılan duyurular e-posta aracılığıyla tüm site üyelerine duyurulur.

Glossary (Sözlük)
Ders esnasında konuda geçen yabancı terimlerin ve sözcüklerin anlamlarının veya açıklamalarının bulunduğu tablolardır.

Testler
Öğrencileri test etmek onların bilgilerini sınamak için kullanılır. Derse test eklemek için önce ders düzenleme sayfasındaki ‘Testler’ seçeneğine tıklanır. Açılan sayfadan ‘Yeni deneme’ düğmesine tıklanır ve görüntülenen sayfadan testin isimlendirilmesi yapılır ve ‘Proceed to questions’ düğmesine tıklanarak bir sonraki sayfaya geçilir. Bu sayfada Dokeos’un eğitmenler için sunduğu test seçenekleri bulunmaktadır. Öğrencilere ölçüm amacıyla; çoktan seçmeli ve tek cevaplı testler, çoktan seçmeli çoklu cevaplı testler, boşluk doldurma soruları, eşleştirme soruları, serbest cevap yazabilecekleri sorular ve belirli yerleri doğru cevap olarak işaretlenen ‘Image Zones’ (resim bölgeleri) soruları içeren sınavlar uygulanabilir(Şekil 45).



Çoktan Seçme (Tek Cevap)
Klasik test tipi sorulardır. Öğrenciye bir soru sorulur ve verilen şıklardan doğru olanı işaretlemesi istenir.

Çoktan Seçme (Çoklu Cevap)
Öğrenciye bir soru sorulur ve sıralanan cevaplardan doğru olanları işaretlemesi istenir. Eğitmen her doğru cevap için ayrı puanlama yapabilir. Yanlış cevaplara eksi puan verme cezası uygulayabilir.

Boşluk Doldurma
Bu tip sorularda öğrencilere içinde boşluklar olan bir okuma parçası verilir ve öğrenciden boşlukları doldurması istenir. Metin içinde sorulmak istenen kelimeler köşeli parantez ([..]) içine alınır. her kelime için ayrı puanlama yapılabilir(Şekil 46).

Serbest Cevap
Burada öğrencilere üzerinde düşünebilecekleri, yorum yapabilecekleri açık uçlu sorular yöneltilir. Öğrenci basit bir metin editörünü kullanarak soruyu cevaplar.



Image Zones
Bu tip sorularda öğrencilere bir resim gösterilir ve öğrenciden soruda sorulan şeyi resimde göstermesi istenir. Bu tipte bir soru hazırlamak için soru tipi listesinde ‘Image Zones’ seçildikten sonra görüntülenen ekranda soru metni yazılır ve soruda kullanılacak olan resim yüklenir. Resimde doğru cevap olan kısımlar işaretlenir ve doğru cevaplara karşılık gelen puanlar yazılır. ‘Add this question to the test’ düğmesine tıklanarak işlem tamamlanır(Şekil 47).



Dokeos ile üretilen test soruları bir soru havuzunda biriktirilir. Zamanla biriken sorular eğitmen için sınav hazırlarken kullanabileceği mükemmel bir soru kaynağı oluşturur.

Assessments
Burada eğitmenin öğrenciler ile ilgili değerlendirmeleri, etkinliklere katılan öğrencilerin performans raporları tutulur ve eğitmen not verme işlemini yapar. Bu bölüm öğrencilere gösterilebilir ya da öğrencilerden gizlenebilir.
Etkileşim menüsünde ise eğitmenler ve öğrenciler arasındaki iletişim, dosya paylaşımı, anket oluşturma ve uygulama, çalışma gurupları oluşturma, forum sayfaları ve eşzamanlı sohbet gibi imkanların sunulduğu, sanal bir eğitim ortamı oluşturabilmek için gereken araçlar bulunmaktadır. Şimdi bu araçları kısaca tanıyalım.

Ajanda
Daha önce de bahsedildiği gibi üzerinde sınav tarihi etkinlik tarihi ya da başka önemli bir olayın tarihin işaretlendiği kullanıcıları uyarmak ve bilgilendirmek amaçlı, basit bir takvimdir.

Forumlar
Burada sitede açılmış olan forum sayfaları listelenir. Yeni forum sayfası açmak, yeni bir forum kategorisi oluşturmak, sayfaların görünürlük ve ulaşım ayarları buradan yapılır.

Gelen-Giden Kutusu
Site kullanıcılarına siteye dosya yükleme ve siteden doysa indirme olanağı sunar. Buraya bir dosya yüklemek isteyen bir kullanıcı önce bir klasör oluşturur sonra da paylaşmak istediği dosyaları bu klasöre yükler. Bu klasördeki dosyaları istediği kullanıcıya yollayabilir. Yolladığı dosyalar, alıcıların kendi Gelen-Giden kutularındaki Recieved Files bölümünde görüntülenir. Dosyaları alan kullanıcı bu dosyaları bilgisayarına indirebilir ya da aynı sisteme bağlı başka kullanıcılara yollayabilir.

Kullanıcı
Sisteme kayıtlı olan kullanıcıların sıralandığı bir listedir.

Grup
Eğitmen açtığı ders içinde örencileri ayrı ayrı çalışma gruplarına bölerek çalıştırabilir. Her grubun kendi çalışma takvimi, forum sayfası, çalıştırıcıları(grup koçları) ve ortak amaçları vardır. Eğitmen her gruba ayrı ödevler verebilir(Şekil 48).

Sohbet
Kullanıcıların eşzamanlı olarak yazılı iletişim kurdukları sanal ortamdır.



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Dokeos Ana Sayfası ve Site Yönetimi-Bölüm 3

Ders İçeriği Eklemek
Daha önce anlatıldığı gibi ana sayfada bulunan menüdeki‘Ders Sitesi Yarat’ seçeneğine tıklanıp ders formu doldurulduktan sonra oluşturulan ders ‘Derslerim’ menüsünde görüntülenir. Bundan sonra yapılacak iş bu menüde listelenen dersin ismine tıklamak ve açılan düzenleme sayfasından içerik tasarımına başlamaktır. Bu sayfa Yazar, Etkileşim ve Yönetim olmak üzere üç ana menüye ayrılmıştır. Bir de en üst kısımda karikatürün olduğu yerde ders için önsöz yazmaya yarayan basit bir metin editörü bulunmaktadır. Yazar ve Etkileşim menü elemanlarının yanlarında birer tane göz sembolü bulunmaktadır. Eğer bir elemanın yanındaki göz sembolü açık ise o eleman öğrenciler tarafından görülebilir, değilse görülemez. İlk olarak Yazar menüsünün elemanlarını inceleyelim.



Ders Açıklaması
Burada anlatılacak olan dersle ilgili genel açıklamalar yapılır, dersin amaçları yazılır, konular listelenir, metodoloji ve ders malzemeleri sıralanır.

Kurs
Derslerle ilgili tüm içeriğin eklendiği veya tasalandığı bölüm burasıdır. Kurs seçeneği tıklandığında eğitmen karşısına iki seçenek çıkar. İlki yeni bir kurs eklemek, ikincisi ise bir SCORM içerik paketi yüklemektir. Eğitmen ilk seçeneği seçtiği takdirde oturup tüm dersi tasarlaması gerekir. Eğer elinde konu ile ilgili önceden hazırlanmış bir SCORM içerik paketi varsa bu paketi yükleyip ders tasarım yükünden ve zaman kaybından kurtulabilinir. Bu iki durumu daha detaylı açıklayalım.

a) Yeni Bir Kurs Eklemek
Bu seçenek seçildikten sonra ilk gelen ekranda kursun ismi yazılır ve devam edilir. Ardından kurs düzenleme sayfası görüntülenir(Şekil 39).


Bu sayfa iki ana bölüme ayrılmıştır. Sol tarafta içerik hazırlanırken oluşturulan dosyalar sıralanır. Sağ tarafta ise ders içeriği görüntülenir. Üst kısımdaki ufak menüde ders tasarımında kullanılan araçlar bulunmaktadır. İçerik eklemeye başlamak için üst menüden ‘Add section’ isimli düğmeye tıklanır. Ardından görüntülenen formdaki bilgiler doldurulur ve böylece ilk alt başlık açılır. Alt başlığa ders içeriği eklemek için yine üst menüden ‘Add learning object or activity’ düğmesine tıklanır ve bu iş için kullanılabilecek araçların bulunduğu bir menü görüntülenir(Şekil 40).


Bu menüden ‘Rich media page/activity’ seçilir ve Şekil 41’ de görülen oldukça gelişmiş bir metin editörü görüntülenir. Bu editör yardımıyla ders içeriklerine resim, flash animasyon, video, grafik, tablo ve bağlantı linkleri gibi pek çok bileşen eklenebilir. Aslen bir HTML editörüdür. Kullanıcı HTML kodlarına hakimse sayfa kaynağını görüntületip kaynak kodlarından tasarım düzenlemesi yapabilir. Editörün sol tarafında kullanıcının faydalanabileceği içerik şablonları ile dolu bir liste bulunmaktadır. Tasarım işlemi tamamlandıktan sonra editörün üstündeki ‘Add this document to the course’ düğmesine tıklanır ve içerik sol tarafta bulunan sıralı başlık listesindeki yerini alır. Ardından bir sonraki sayfanın tasarımına geçilir. Bu şekilde sayfalar birbirine eklenerek ders içeriği oluşturulur. Oluşturulan sayfalar sol tarafta bulunan listede site haritası şeklinde görüntülenir(Şekil 42).


Oluşturulan bir dersin öğrenciler tarafından nasıl görüneceğini görmek için ders düzenleme sayfasının sağ üst kısmındaki öğrenci görünümü düğmesine tıklanır. Editör simgeleri ortadan kaybolur ve sadece öğrencilerin görmesine izin verilen bileşenler görüntülenir. Şekil 43’teki resimde, Şekil 42’de tasarımı yapılan dersin öğrenci görünümü görüntülenmektedir. Bu sayfanın sol üst kısmında eğitmenin resmi ve sayfalar arası geçişi sağlayan ok tuşları bulunur. Alt kısımda ise ders ilerleme durumunu gösteren bir yükleme çubuğu bulunur. Aşağısındaki listede ise dersi oluşturan Sayfalar bir site haritası şeklinde sıralanmıştır. Öğrenci buradaki başlıklara tıklayarak ilgili içerik sayfasına ulaşabilir. Ziyaret edilen sayfalar tiklerle işaretlenir. Böylece öğrenci hangi sayfaları okunmadığını takip edebilir.


Buraya kadar anlatılan içerik tasarımı için ‘Rich media page/activity’ editöründen faydalanıldı. Bunun haricinde Şekil 40’taki içerik ekleme menüsünden ‘or use an existing resource’ adı altında listelenen seçeneklerden de yararlanılabilir. Bu seçeneklere kısaca bir göz atalım.

Belgeler
Sitedeki daha önce üretilmiş derslere ait malzemeleri, dosyaları listeler. Bu listeden uygun olan dosyalar seçilir ve derse eklenir.

Testler
Ders içeriğine test eklemek için kullanılır. Dokeos’un sunduğu tüm test hazırlama olanakları kullanılabilir.

Bağlantılar
Google, Wikipedia gibi internet sitelerine bağlantı linkleri ekler.

Öğrenci Çalışmaları
Öğrencilere ödev vermek için kullanılır.

Forumlar
Öğrenci ve öğretmenlerin etkileşim kurabileceği, bilgi alışverişinde bulunabileceği eşzamansız bilgi paylaşım ortamı oluşturur.

Buraya kadar anlatılanlardan da açıkça görüldüğü gibi ders içeriği hazırlamak uzun ve zahmetli bir iştir. Üretilen ders içeriği bir dönem boyunca kullanıldıktan sonra, bir sonraki dönemde tekrar kullanılmak istendiğinde, içerikle ilgili pek çok ayarlamanın baştan yapılması zorunluluğu doğar. Tüm dönemi kapsayan bir dersin tekrardan hazırlanması eğitimci için zaman ve emek kaybıdır. Bu durumun önüne geçebilmek için Dokeos’a, bünyesinde üretilen ders içeriklerini SCORM standardında içerik paketleri olarak saklayabilme özelliği verilmiştir. Bu özelliği kullanmak için Şekil 38’deki Ders düzenleme sayfası açılır ve oradan kurs bölümüne girilir. Üretimi tamamlanmış olan ders içeriği Şekil 44’te görüldüğü gibi listeye eklenmiştir. İçerik isminin karşısında bulunan ’Authoring options ‘ bölümünde cd şeklindeki düğmeye tıklanır. Dosya yükleme kutucuğu onaylandıktan sonra listede bulunan ‘Güneş Sistemi’ adlı ders içeriği bir SCORM paketi haline getirilir ve hard diskte saklanır. Eğitimci bu içeriği bir sonraki dönem tekrar kullanmak ya da başka bir LMS sitesinde yayınlanmak istediğinde, tekrardan tasarım yapmak zorunda kalmadan, sadece bu dosyayı sisteme yükleyerek ders açma işlemini kolayca halledebilir



-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Turgut ARSLAN
Açık Kaynak Kodlu LMS Programlarının Yerel Ağ Üzerinde Uygulanması, Seminer, Danışman: Doç.Dr. Seyfettin Dalgıç
Trakya Üniversitesi 2010
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Bu yazıdaki kaynaklar:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------